بسیاری از کسانی که با کار باغبانی و پرورش گیاهان سروکار دارند بر این مطلب اذعان دارند که درحالی‌که دوستان یا نزدیکانشان از یک سم در سمپاشی استفاده کرده و نتیجه گرفته‌اند بااین‌حال همان سم روی درختان باغ آن‌ها نتیجه‌ای نداده است. چرا گاهی اوقات سمپاشی اثر ندارد؟ آیا مشکل از سم است یا از سمپاشی یا هر دوی این موارد؟ در واقع علت عدم اثرگذاری مناسب برخی سموم بیشتر به شیوه سمپاشی و اصول آن بازمی‌گردد. البته نمی‌توان از کیفیت سموم هم چشم‌پوشی کرد و باید در هنگام خرید سم نیز از فروشگاه‌های معتبر خرید کرد اما قسمت عمده سمپاشی به شیوه آن و همچنین استفاده از انواع سمپاش‌های استاندارد بازمی‌گردد. متأسفانه با عدم رعایت همین اصول و نکات است که تقریباً در ایران بیش از 99 درصد از سمپاشی‌ها غیراصولی بوده که موجب هدررفتن سموم و آسیب به محیط‌زیست شده است. در ادامه این مطلب ما مهم‌ترین نکاتی که می‌تواند سمپاشی شما را بی‌اثر کند را ذکر خواهیم کرد.
عامل اول- انجام سمپاشی با فشار بسیار زیاد
سمپاشی مثل استفاده از شیلنگ آب نیست که روی گیاه را آبپاشی کنیم، این کار نیازمند اصولی است که یکی از آن‌ها استفاده از سمپاش خوب و مناسب است. قطر قطرات سم روی شاخ‌وبرگ گیاه باید بسیار ریز باشد که به آن اصطلاحاً قطرات پودری می‌گویند. قطراتی که شبیه شبنم بوده و سرتاسر پشت و روی برگ درختان را می‌پوشاند و ازروی آن چکه نمی‌کند. این کار فقط از عهده یک سمپاش خوب بر می‌آید.
امروزه به‌واسطه گسترش کشاورزی، تولید سمپاش‌ها نیز در انواع مختلفی به لحاظ نوع کاربری، نیروی محرکه، اندازه سمپاش و تناسب آن با مساحت سمپاشی تولید می‌شوند اما مانند هر محصول دیگری، سمپاش هم می‌تواند دارای کیفیت خوب یا بد باشد.
شما باید سمپاشی خریداری کنید که دارای فشار ثابت باشد، یعنی فشار آن کم‌وزیاد نشود. این امر در انواع سمپاش دستی امکان‌پذیر نیست؛ چراکه زمانی که اهرم فشار آن را به حرکت در می‌آورید فشار سمپاش بالا بوده و سم پودری‌تر اسپری می‌شود و هرچه از آن می‌گذرد به علت کاهش فشار داخل مخزن، قابلیت شبنمی بودن سموم از بین می‌رود.
اما این امر در سمپاش‌های موتوری متفاوت است. مثلاً سمپاش شارژی پشتی به دلیل داشتن پمپ متناوب که با باتری لیتیومی کار می‌کند به‌صورت یکنواخت در طول سمپاشی سم را اسپری می‌کند. یا سمپاش فرغونی و سمپاش زنبه‌ای نیز به دلیل داشتن موتور بنزینی چهارزمانه و پمپی باقدرت 45 بار بدون هیچ افت‌وخیزی در فشار سمپاشی کار خود را انجام می‌دهد؛ بنابراین سم به‌ویژه برای مواقعی که حشرات به درختان حمله‌ور می‌شوند باید به‌گونه‌ای روی درخت اسپری شود که تمام آن را پوشش داده و روی شاخ‌وبرگ درخت بماند تا عملیات نفوذپذیری انجام شود.
عامل دوم- کاهش اثرگذاری سمپاشی به علت بالا یا پایین بودن دمای محیط
برای سمپاشی دو چیز را باید چک کنید:
- گزارش‌های هواشناسی از طریق سایت‌های معتبر هواشناسی
- دمای اثرگذاری سم
وقتی سموم را می‌خرید باید نسبت به عملکرد آن در دماهای بالا و پایین آگاهی داشته باشید، این را می‌توانید هم از فروشنده سم بپرسید و هم نوشته‌های روی سم را مطالعه کنید یا حتی از یک متخصص علوم کشاورزی درباره دمای اثرگذاری سمی که می‌خرید مشاوره بگیرد. برخی سموم در دمای پایین اثرگذاری بهتری دارند و برخی در دمای بالاتر؛ بنابراین با اطلاع از این میزان حتماً در روزهایی سمپاشی را انجام دهید که دمای ایده‌آلی داشته باشد.
عامل سوم- بارندگی 24 ساعت تا 48 ساعت پس از سمپاشی
همان‌طور که در عامل اول اشاره کردیم سم باید روی گیاه شما بماند تا به آن نفوذ کند، وقتی به‌وسیله یکی از انواع مختلف سمپاش‌ها مثل سمپاش شارژی کوله‌ای سمپاشی را انجام می‌دهید باید دقت داشته باشید که هوا ابری و بارانی نباشد.
این روزها دیگر کسب اطلاعات دقیق از وضعیت آب‌وهوا به‌وسیله سایت‌های معتبر هواشناسی داخلی و خارجی و همچنین اپلیکیشن‌های موبایلی کار چندان سختی نیست. شما باید تا 48 ساعت بعد از سمپاشی را چک کنید که هوا بارانی نباشد. اگر بعد از سمپاشی باران ببارد عملاً تمام سمی که روی گیاه پاشیدید بی‌اثر خواهد شد. درحالی‌که قرار بوده به آفت‌کشی گیاهان و درختان خود بپردازید، چند آفت گریبان‌گیر شما خواهد شد:
- سمی مصرفی شما هدر می‌رود.
- با سمپاشی دوباره باید هزینه‌های بیشتری پرداخت کند.
- به علت سمپاشی دوباره ممکن است درختان شما آسیب ببیند.
- هزینه اجاره سمپاشی، استهلاک سمپاش و نیروی انسانی شما دوبرابر خواهد شد.
پس حتماً با اطلاع از وضعیت آب‌وهوا، در روزهای آفتابی کار سمپاشی را انجام دهید.
عامل چهارم- توجه به سمپاشی در شب یا روز
برخی سموم باید به داخل برگ نفوذ کرده و برخی خیر و فقط باید سطح گیاه را آغشته کند در بیشتر گیاهان منافذ آن در روزها باز بوده و شب‌ها بسته می‌شود، بنابراین سمومی که نباید جذب شوند باید در شب سمپاشی شوند. برای اطلاع از این موضوع نیز می‌توانید راهنمای استفاده سموم را روی بسته‌بندی آن‌ها ملاحظه کنید یا از فروشنده سم این امر را جویا شوید.
آموزش مهم‌ترین نکات برای سمپاشی اصولی و حرفه‌ای
عامل پنجم- استفاده از آب‌های قلیایی برای سمپاشی
استفاده از آبی که PH آن یعنی یون هیدروژن آن بالا باشد برای سمپاشی مناسب نیست. به این آب‌ها اصطلاحاً آب قلیایی گفته می‌شود که به علت اسیدی بودن هم برای گیاه مناسب نیست و هم برای سمپاش شما. از آنجایی که در ایران میزان PH بیشتر آب‌ها بالای رقم 7 است بنابراین از کنترلرها برای آن استفاده می‌کنند تا این مقدار کاهش یابد، بهترین نرخ PH آب برای سمپاشی 5.5 است که باید این میزان را رعایت کنید.https://abzarino.com/blog/maintenance-of-sprayer/
عامل ششم- استفاده از آب‌های با EC بالا در سمپاشی
منظور از EC هدایت الکتریکی آب است که نباید برای سمپاشی بالا باشد. هرچه هدایت الکتریکی آب بالاتر باشد آب سنگین‌تر و شورتر است؛ بنابراین از آب دریاها نمی‌توان برای سمپاشی استفاده کرد، یا مناطقی که آب شوری دارند برای سمپاشی مناسب نیست. بهترین میزان EC آب 0.5 تا 1 میلی‌موس است که این نکته را نیز باید در هنگام سمپاشی رعایت کنید تا سمپاشی شما اثرگذاری خوبی داشته باشد.
