ست کنترل از جمله دستگاه‌های پر مصرف برای پمپ آب خانگی است که نه تنها باعث تنظیم و کنترل فشار و جریان آب خواهد شد بلکه به این وسیله می‌توانید پمپ آب خود را اتومات کنید. همانگونه که می‌دانید پمپ آب به صورت یکسره کار می‌کند، یعنی با متصل کردن آن به برق، پمپ روشن شده و هرگاه آنرا از برق بکشید پمپ خاموش می‌شود. متخصصان برای اینکه پمپ دائما روشن نباشد، دستگاهی طراحی کرده‌اند به نام ست کنترل، این دستگاه با داشتن یک صفحه دیافراگمی که متصل به یک بورد الکترونیکی است، با هر بار باز و بسته کردن شیر آب، پمپ را روشن و خاموش می‌کند؛ اما نصب ست کنترل مستلزم رعایت برخی نکات اصولی است و نباید بدون توجه به این نکات اقدام به نصب ست کنترل کرد؛ چراکه ممکن است هم ست کنترل شما آسیب ببیند و هم پمپ آب خانگی شما. در این مطلب ما گام‌های اصولی برای نصب ست کنترل را به شما آموزش دادیم تا خودتان به راحتی بتوانید این دستگاه را نصب کنید.
نکاتی که قبل از نصب ست کنترل پمپ آب خانگی باید بدانید
دو راه برای نصب ست کنترل وجود دارد:
- نصب ست کنترل روی پمپ آب خانگی بدون مخزن
- نصب ست کنترل روی پمپ آب خانگی با مخزن
برای فضاهایی که تعداد واحدهای آن زیاد نیست می‌توانید از راه اول استفاده کنید، یعنی ست کنترل را روی پمپ و به صورت یکسره به لوله وصل کنید. از آنجایی خانه‌های تک واحدی یا نهایتا دو واحدی، تعداد دفعات کمتری از شیر آب استفاده می‌کنند بنابراین با اینگونه نصب کردن شما مشکلی پیش نخواهد آمد اما برای آپارتمان‌هایی که تعداد طبقات و واحدهای آن زیاد است این کار اصولی نیست، چراکه نصب یکسره پمپ و ست کنترل به لوله آب، باعث افت فشار در برخی واحدها، بالا رفتن مصرف آب، سوختگی پمپ و ست کنترل خواهد شد. برای همین باید از روش دوم استفاده کرد، یعنی یک منبع یا مخزن آب استفاده کرد. این مخزن باید با توجه به تعداد واحدها خریداری شود، به عنوان مثال برای یک ساختمان 5 طبقه و 10 واحدی بهتر است ابتدا یک مخزن آب 1000 لیتری نصب کرده، سپس پمپ را به مخزن وصل کرده و در نهایت ست کنترل را روی پمپ آب متصل کنید.
نکته مهم: ست کنترل برای ساختمان‌هایی که تعداد واحدهای زیادی دارند مناسب نیست، چراکه فرآیند کاری ست کنترل به این شکل است که با هربار باز و بسته کردن شیر آب حتی اگر شما بخواهید یک لیوان آب بنوشید! پمپ را روشن و خاموش می‌کند. بنابراین اگر تعداد واحدهای ساختمان زیاد باشد به دلیل بالا بودن دفعات باز و بسته کردن شیر آب، پمپ و ست کنترل دائما در حال خاموش و روشن بودن و کار کردن هستند که بعد از مدتی دچار استهلاک شده و احتمالا پمپ آب خانگی شما بسوزد یا نیاز به تعمیر پیدا کند. این کار همچنین باعث صدمه خوردن به ست کنترل خواهد شد و باید بعد از چندی دوباره یک ست کنترل جدید جایگزین کنید.
آموزش اصولی نصب ست کنترل روی پمپ آب خانگی
نصب صحیح و اصولی ست کنترل از چند مزیت دارد و از چند اتفاق ناگوار جلوگیری می‌کند. این موارد کدام است؟
- نصب اصولی ست کنترل باعث کنترل خوب فشار آب خواهد شد.
- نصب صحیح ست کنترل از آسیب رساندن به پمپ آب خانگی جلوگیری خواهد کرد و باعث افزایش عمر مفید آن خواهد شد.
- با نصب صحیح ست کنترل مشکل فشار آب حل خواهد شد.
- با نصب صحیح استهلاک پمپ و ست کنترل کاهش خواهد یافت.
با توجه به موارد بالا حالا چه اصولی را باید رعایت کنیم؟
اصل اول- انتخاب ست کنترل متناسب با نوع ساختمان و تعداد واحدها
هرچقدر هم که شما یک ست کنترل خوب انتخاب کنید که کیفیت بالایی داشته باشد حتی اگر تمام اصول نصب ست کنترل را رعایت کنید ولی تناسبی بین توان ست کنترل و تعداد واحدهای ساختمان وجود نداشته باشد، می‌توان گفت نتیجه کار شما چندان چنگی به دل نخواهد زد! پس اصل اول، اصلی است که پیش از نصب و در هنگام خرید ست کنترل باید به آن توجه کنید. ما در مطلبی جداگانه تمام چیزهایی که شما در هنگام خرید ست کنترل باید بدانید را آموزش داده‌ایم که توصیه می‌کنیم حتما قبل از نصب ست کنترل آن مطلب را مطالعه کنید.
اصل دوم- جانمایی درست ست کنترل
بیشتر ست کنترل‌ها به ویژه برای ساختمان‌ها و آپارتمان‌ها در قسمت زیر زمین، موتورخانه، پارکینگ و غیره نصب می‌شود. این اماکن طبیعتا مسقف بوده و در هنگام بارندگی، آب به آن نمی‌رسد. اما اگر قرار بود ست کنترل را در فضایی غیرمسقف نصب کنید حتما باید توجه کنید که این دستگاه باید دور از خیسی، باران و رطوبت باشد؛ چراکه بورد الکتریکی آن دچار آسیب شده و احتمال سوختگی آن وجود دارد. اگر ست کنترل را در فضای آزاد نصب می‌کنید حتما یک سقف، سرپوش یا چیزی شبیه به این برای ست کنترل در نظر بگیرید که در مواقع بارندگی از خیس شدن در امان بماند.
اصل سوم- جایی که ست کنترل روی پمپ آب خانگی باید نصب شود
ست کنترل دستگاهی است که مدیریت پمپ آب خانگی را به دست می‌گیرد. بنابراین قسمت خروجی پمپ آب باید به قسمت ورودی ست کنترل متصل شود. در این موضوع چند نکته را باید رعایت کنید:
- بین پمپ آب خانگی و ست کنترل هیچ شیر آبی نباید وجود داشته باشد.
- ست کنترل باید بین پمپ آب و نخستین شیر آب وصل شود.
- تمامی اتصالات پمپ و ست کنترل و همچنین ست کنترل با لوله آب باید به وسیله نوار تفلن آب‌بندی شود.
در صورتی که ست کنترل را در جایی نصب می‌کنید که آب رسوبات زیادی دارد بهتر است یک صافی بین لوله آب و پمپ آب خانگی قرار دهید تا این رسوبات وارد پمپ نشود.
اصل چهارم- ست کنترل باید روی پمپ آب خانگی نصب شود نه زیر آن!
یکی از نکات بسیار مهم که تاثیر زیادی در مصرف، فشار آب، کارایی ست کنترل و پمپ آب و همچنین بالا بردن راندمان کاری دستگاه دارد این است که ست کنترل باید بالا پمپ آب نصب شود. اما فاصله‌ای که بین ست کنترل و پمپ آب خانگی است نباید بیشتر از 30 سانت باشد. هرچه بین پمپ و ست کنترل فاصله کمتری باشد بهتر است، ما توصیه می‌کنیم این فاصله 20 سانت بیشتر نباشد با این حال برخی کارشناسان این فاصله را تا 30 سانت نیز عنوان کرده‌اند. نکته دیگر در نصب ست کنترل روی پمپ آب این است که ست کنترل باید به صورت عمودی نصب شود نه افقی!
اصل پنجم- توجه به اتصالات برقی ست کنترل و پمپ آب خانگی
ست کنترل یک دوشاخه برق داشته و روی بدنه آن یک پریز؛ ابتدا دو شاخه برق پمپ آب را به پریز ست کنترل وصل کنید و سپس دوشاخه ست کنترل را به برق متصل کنید. توجه داشته باشید که نوسانات برق باعث خرابی دستگاه شما خواهد شد. ممکن است برخی از نصاب‌ها یا فروشندگان به شما توصیه کنند که برای جلوگیری از نوسانات، بهتر است سه راهی‌های محافظ برق استفاده کنید. اما ما چنین توصیه‌ای نمی‌کنیم؛ چراکه محافظ برق به گونه‌ای طراحی شده که بعد از اتصال جریان برق، نوسانات آنرا اندازه گیری کرده و بعد برق را به دستگاه انتقال می‌دهد که این باعث قطع موقتی ست کنترل و جریان آب خواهد شد و نکته دیگر اینکه با کوچکترین نوسانای، محافظ برق جریان الکتریکی را قطع می‌کند و اگر نوسانات زیاد باشد در هر بار قطع و وصل برق شما مجبور خواهید شد دستگاه ست کنترل خود را دوباره تنظیم کنید.
حتما برای اتصال پمپ به ست کنترل از دوشاخه استفاده کنید و سیم‌های لخت را درون پریز ست کنترل نکنید، این کار علاوه بر خطر برق‌گرفتگی، استحکام چندانی نداشته و ممکن است سیم به راحتی از پریز جدا شود.
اصل ششم- تنظیم فشار ست کنترل و آزمایش جریان آب
بعد از اینکه ست کنترل را کاملا وصل کردید و از آبندی بودن آن مطمئن شدید مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا پیچ تخلیه هوای پمپ آب را باز کنید
- سپس شیر ورودی آب را کمی باز کرده تا هوای داخل پمپ خارج شود.
- پیچ تخلیه را ببندید و آنرا سفت کنید.
- شیر را باز و بسته کنید و روشن و خاموش شدن پمپ و کار کردن ست کنترل را آزمایش کنید.
- پیچ تنظیم فشار ست کنترل را با توجه به فشار آب تنظیم کنید. (این میزان بستگی به فشار آب لوله دارد، اگر فشار آب کم است آنرا روی پایین‌ترین درجه بگذارید و اگر فشار آب زیاد است آنرا روی درجه بالا قرار دهید.)
برای تست اینکه ست کنترل و پمپ به درستی کار می‌کنند دو آزمایش را انجام دهید؛
- شیر آب را باز کنید، بعد از باز کردن شیر آب بلافاصله باید ست کنترل، پمپ آب خانگی شما را روشن کند.
- شیر آب را ببندید، بعد از بستن شیر آب بین 5 تا 10 ثانیه باید پمپ آب خاموش شود.
