ست کنترل از جمله دستگاه‌های پرمصرف برای پمپ آب خانگی است که نه‌تنها باعث تنظیم و کنترل فشار و جریان آب خواهد شد بلکه به این وسیله می‌توانید پمپ آب خود را اتومات کنید. همان گونه که می‌دانید پمپ آب به‌صورت یکسره کار می‌کند، یعنی با متصل کردن آن به برق، پمپ روشن شده و هرگاه آن را از برق بکشید پمپ خاموش می‌شود. متخصصان برای اینکه پمپ دائماً روشن نباشد، دستگاهی طراحی کرده‌اند به نام ست کنترل، این دستگاه با داشتن یک صفحه دیافراگمی که متصل به یک بورد الکترونیکی است، با هر بار باز و بسته کردن شیر آب، پمپ را روشن و خاموش می‌کند؛ اما نصب ست کنترل مستلزم رعایت برخی نکات اصولی است و نباید بدون توجه به این نکات اقدام به نصب ست کنترل کرد؛ چراکه ممکن است هم ست کنترل شما آسیب ببیند و هم پمپ آب خانگی شما. در این مطلب ما گام‌های اصولی برای نصب ست کنترل را به شما آموزش دادیم تا خودتان به‌راحتی بتوانید این دستگاه را نصب کنید.
نکاتی که قبل از نصب ست کنترل پمپ آب خانگی باید بدانید
دو راه برای نصب ست کنترل وجود دارد:
- نصب ست کنترل روی پمپ آب خانگی بدون مخزن
- نصب ست کنترل روی پمپ آب خانگی با مخزن
برای فضاهایی که تعداد واحدهای آن زیاد نیست می‌توانید از راه اول استفاده کنید، یعنی ست کنترل را روی پمپ و به‌صورت یکسره به لوله وصل کنید. از آنجایی خانه‌های تک‌واحدی یا نهایتاً دو واحدی، تعداد دفعات کمتری از شیر آب استفاده می‌کنند بنابراین با این‌گونه نصب کردن شما مشکلی پیش نخواهد آمد اما برای آپارتمان‌هایی که تعداد طبقات و واحدهای آن زیاد است این کار اصولی نیست، چراکه نصب یکسره پمپ و ست کنترل به لوله آب، باعث افت فشار در برخی واحدها، بالارفتن مصرف آب، سوختگی پمپ و ست کنترل خواهد شد. برای همین باید از روش دوم استفاده کرد، یعنی یک منبع یا مخزن آب استفاده کرد. این مخزن باید باتوجه‌به تعداد واحدها خریداری شود، به‌عنوان‌مثال برای یک ساختمان 5 طبقه و 10 واحدی بهتر است ابتدا یک مخزن آب 1000 لیتری نصب‌کرده، سپس پمپ را به مخزن وصل کرده و در نهایت ست کنترل را روی پمپ آب متصل کنید.
نکته مهم: ست کنترل برای ساختمان‌هایی که تعداد واحدهای زیادی دارند مناسب نیست، چراکه فرایند کاری ست کنترل به این شکل است که با هر بار باز و بسته کردن شیر آب حتی اگر شما بخواهید یک لیوان آب بنوشید! پمپ را روشن و خاموش می‌کند؛ بنابراین اگر تعداد واحدهای ساختمان زیاد باشد به دلیل بالا بودن دفعات باز و بسته کردن شیر آب، پمپ و ست کنترل دائماً در حال خاموش و روشن بودن و کارکردن هستند که بعد از مدتی دچار استهلاک شده و احتمالاً پمپ آب خانگی شما بسوزد یا نیاز به تعمیر پیدا کند. این کار همچنین باعث صدمه خوردن به ست کنترل خواهد شد و باید بعد از چندی دوباره یک ست کنترل جدید جایگزین کنید.
آموزش اصولی نصب ست کنترل روی پمپ آب خانگی
نصب صحیح و اصولی ست کنترل از چند مزیت دارد و از چند اتفاق ناگوار جلوگیری می‌کند. این موارد کدام است؟
- نصب اصولی ست کنترل باعث کنترل خوب فشار آب خواهد شد.
- نصب صحیح ست کنترل از آسیب رساندن به پمپ آب خانگی جلوگیری خواهد کرد و باعث افزایش عمر مفید آن خواهد شد.
- با نصب صحیح ست کنترل مشکل فشار آب حل خواهد شد.
- با نصب صحیح استهلاک پمپ و ست کنترل کاهش خواهد یافت.
باتوجه‌به موارد بالا حالا چه اصولی را باید رعایت کنیم؟
اصل اول- انتخاب ست کنترل متناسب با نوع ساختمان و تعداد واحدها
هرچقدر هم که شما یک ست کنترل خوب انتخاب کنید که کیفیت بالایی داشته باشد حتی اگر تمام اصول نصب ست کنترل را رعایت کنید ولی تناسبی بین توان ست کنترل و تعداد واحدهای ساختمان وجود نداشته باشد، می‌توان گفت نتیجه کار شما چندان چنگی به دل نخواهد زد! پس اصل اول، اصلی است که پیش از نصب و در هنگام خرید ست کنترل باید به آن توجه کنید. ما در مطلبی جداگانه تمام چیزهایی که شما در هنگام خرید ست کنترل باید بدانید را آموزش داده‌ایم که توصیه می‌کنیم حتماً قبل از نصب ست کنترل آن مطلب را مطالعه کنید.
اصل دوم- جانمایی درست ست کنترل
بیشتر ست کنترل‌ها به‌ویژه برای ساختمان‌ها و آپارتمان‌ها در قسمت زیرزمین، موتورخانه، پارکینگ و غیره نصب می‌شود. این اماکن طبیعتاً مسقف بوده و در هنگام بارندگی، آب به آن نمی‌رسد. اما اگر قرار بود ست کنترل را در فضایی غیرمسقف نصب کنید حتماً باید توجه کنید که این دستگاه باید دور از خیسی، باران و رطوبت باشد؛ چراکه بورد الکتریکی آن دچار آسیب شده و احتمال سوختگی آن وجود دارد. اگر ست کنترل را در فضای آزاد نصب می‌کنید حتماً یک سقف، سرپوش یا چیزی شبیه به این برای ست کنترل در نظر بگیرید که در مواقع بارندگی از خیس شدن در امان بماند.
اصل سوم- جایی که ست کنترل روی پمپ آب خانگی باید نصب شود
ست کنترل دستگاهی است که مدیریت پمپ آب خانگی را به دست می‌گیرد؛ بنابراین قسمت خروجی پمپ آب باید به قسمت ورودی ست کنترل متصل شود. در این موضوع چند نکته را باید رعایت کنید:
- بین پمپ آب خانگی و ست کنترل هیچ شیر آبی نباید وجود داشته باشد.
- ست کنترل باید بین پمپ آب و نخستین شیر آب وصل شود.
- تمامی اتصالات پمپ و ست کنترل و همچنین ست کنترل با لوله آب باید به‌وسیله نوار تفلون آب‌بندی شود.
در صورتی که ست کنترل را در جایی نصب می‌کنید که آب رسوبات زیادی دارد بهتر است یک صافی بین لوله آب و پمپ آب خانگی قرار دهید تا این رسوبات وارد پمپ نشود.
اصل چهارم- ست کنترل باید روی پمپ آب خانگی نصب شود نه زیر آن!
یکی از نکات بسیار مهم که تأثیر زیادی در مصرف، فشار آب، کارایی ست کنترل و پمپ آب و همچنین بالابردن راندمان کاری دستگاه دارد این است که ست کنترل باید بالا پمپ آب نصب شود. اما فاصله‌ای که بین ست کنترل و پمپ آب خانگی است نباید بیشتر از 30 سانت باشد. هرچه بین پمپ و ست کنترل فاصله کمتری باشد بهتر است، ما توصیه می‌کنیم این فاصله 20 سانت بیشتر نباشد بااین‌حال برخی کارشناسان این فاصله را تا 30 سانت نیز عنوان کرده‌اند. نکته دیگر در نصب ست کنترل روی پمپ آب این است که ست کنترل باید به‌صورت عمودی نصب شود نه افقی! برخی از مدل‌های ست کنترل وجود دارد که هم قابلیت نصب عمودی و هم قابلیت نصب افقی را دارند برای آگاهی از این موضوع باید به دفترچه راهنمای ست کنترل مراجعه کنید یا هنگام خرید این موضوع را از فروشنده جویا شوید.
اصل پنجم- توجه به اتصالات برقی ست کنترل و پمپ آب خانگی
ست کنترل یک دوشاخه برق داشته و روی بدنه آن یک پریز؛ ابتدا دوشاخه برق پمپ آب را به پریز ست کنترل وصل کنید و سپس دوشاخه ست کنترل را به برق متصل کنید. توجه داشته باشید که نوسانات برق باعث خرابی دستگاه شما خواهد شد. ممکن است برخی از نصاب‌ها یا فروشندگان به شما توصیه کنند که برای جلوگیری از نوسانات، بهتر است سه‌راهی‌های محافظ برق استفاده کنید. اما ما چنین توصیه‌ای نمی‌کنیم؛ چراکه محافظ برق به‌گونه‌ای طراحی شده که بعد از اتصال جریان برق، نوسانات آن را اندازه‌گیری کرده و بعد برق را به دستگاه انتقال می‌دهد که این باعث قطع موقتی ست کنترل و جریان آب خواهد شد و نکته دیگر اینکه با کوچک‌ترین نوسانی، محافظ برق جریان الکتریکی را قطع می‌کند و اگر نوسانات زیاد باشد در هر بار قطع و وصل برق شما مجبور خواهید شد دستگاه ست کنترل خود را دوباره تنظیم کنید.
حتماً برای اتصال پمپ به ست کنترل از دوشاخه استفاده کنید و سیم‌های لخت را درون پریز ست کنترل نکنید، این کار علاوه بر خطر برق‌گرفتگی، استحکام چندانی نداشته و ممکن است سیم به‌راحتی از پریز جدا شود.
بهترین برندهای ست کنترل: ست کنترل آیمر، ست کنترل دلتا، ست کنترل سئوکا، ست کنترل ویگو، ست کنترل فلو، ست کنترل ایکار
اصل ششم – تنظیم فشار ست کنترل و آزمایش جریان آب
بعد از اینکه ست کنترل را کاملاً وصل کردید و از آبندی بودن آن مطمئن شدید مراحل زیر را دنبال کنید:
- ابتدا پیچ تخلیه هوای پمپ آب را باز کنید
- سپس شیر ورودی آب را کمی بازکرده تا هوای داخل پمپ خارج شود.
- پیچ تخلیه را ببندید و آن را سفت کنید.
- شیر را باز و بسته کنید و روشن و خاموش شدن پمپ و کارکردن ست کنترل را آزمایش کنید.
- پیچ تنظیم فشار ست کنترل را باتوجه‌به فشار آب تنظیم کنید. (این میزان بستگی به فشار آب لوله دارد، اگر فشار آب کم است آن را روی پایین‌ترین درجه بگذارید و اگر فشار آب زیاد است آن را روی درجه بالا قرار دهید.)
برای تست اینکه ست کنترل و پمپ به‌درستی کار می‌کنند دو آزمایش را انجام دهید؛
- شیر آب را باز کنید، بعد از بازکردن شیر آب بلافاصله باید ست کنترل، پمپ آب خانگی شما را روشن کند.
- شیر آب را ببندید، بعد از بستن شیر آب بین 5 تا 10 ثانیه باید پمپ آب خاموش شود.
