یکی از سؤالات متداول درباره آبیاری این سوال پرتکرار است که آیا دادن آب قند به گیاهان باعث رشد آنها می‌شود؟ اگر می‌توانستیم با یک بلی یا خیر پاسخ این سوال را بدهیم، مطمئن باشید، بیش از این وقت شما را نمی‌گرفتیم و جواب را در همین بلی یا خیر خلاصه می‌کردیم، اما بد نیست بدانید که آب قند برای گیاهان نه خیلی خوب است و نه خیلی بد! ملاحظاتی در این باره وجود دارد که در این مطلب بدان پرداختیم و در آخر متوجه خواهید شد انداختن قند در آب گیاهان [اعم از بامبو، سانسوریا، پتوس و …] خوب است یا بد.
دادن آب قند به گیاهان آری یا خیر؟
برخلاف آنچه پزشکان و متخصصان تغذیه دائماً به ما هشدار می‌دهند که از مصرف قند و شکر خودداری کنید، اما گویا متخصصان گل‌وگیاه و آبیاری چنین عقیده‌ای برای گیاهان ندارند و دادن آب قند به گیاهان را رد نمی‌کنند.
هرچقدر مصرف مواد قندی و شکری برای انسان منع شده، از آن طرف این منع آن‌چنان که باید و شاید، برای گیاهان وجود ندارد بلکه اگر به مقدار لازم استفاده کنید، مفید هم هست. برای همین در پاسخ به این سوال که آیا دادن آب قند برای گیاهان خوب است یا نه را می‌توان این‌گونه پاسخ داد که اگر به‌اندازه باشد، چراکه نه!
دادن آب قند برای گیاهان در دو نگاه سنتی و مدرن
در گذشته که خیلی موضوعات به‌صورت علمی بررسی نشده بود، یک نگاه سنتی در بین باغبان‌ها وجود داشت که ناشی از تجربه کار در این عرصه به‌دست‌آمده بود. این تجربه ثابت کرده بود که با اضافه‌کردن قندآب در هنگام آبیاری به گیاهان، این مواد قندی در بافت گیاه ذخیره شده و در طی مدت‌زمان مشخصی، گیاه آن را مصرف می‌کند. به همین دلیل، گیاهان عمر طولانی‌تر و شادابی بیشتری دارند. بسیاری از افرادی که در آپارتمان‌های خود، از گیاهان آپارتمانی نگهداری می‌کنند نیز این تجربه را دارند که به گل‌وگیاهان خود، مقداری قند اضافه می‌کنند و تأثیر آن را بلافاصله مشاهده می‌کنند.
این نگاه سنتی، امروزه تقریباً در نگاه مدرن نیز به تأیید رسیده است. یعنی آزمایشات مختلف روی گیاهان مختلف نشان داده که شما می‌توانید مقداری آب قند در هنگام آبیاری اضافه کنید، اما این مقدار نباید بیش از اندازه بوده بلکه باید بر اساس جدول استانداردهایی که برای این کار در نظر گرفته شده عمل شود.
مقدار انداختن قند در آب گیاهان چقدر باشد؟
دوستی داشتیم که بلافاصله بعد از اینکه می‌فهمید مثلاً هویج برای بینایی و سوی چشم‌ها مفید است، هرچه می‌توانست هویج می‌خورد چون فکر می‌کرد مصرف بیشتر هویج، یعنی دریافت بیشتر ویتامین آ و در نتیجه مراقبت بیشتر و بهتر از چشم‌ها و سایر اعضایی که به این ویتامین نیاز دارند!
حتماً شما هم می‌دانید که مصرف بیش از اندازه ویتامین آن نه‌تنها برای چشم‌ها مفید نیست، بلکه مضر هم هست برای همین توصیه می‌شود این ویتامین به‌اندازه کافی مصرف شود نه بیش از اندازه و در حد افراط!
حتما شنیده‌اید کهابو علی سینا می‌گوید:
هر چیزی کمش دارو، متوسطش غذا و زیادش سم است.
ابوعلی سینا این قاعده را حتی برای محبت کردن نیز بیان کرده است؛ بنابراین وقتی می‌گوییم می‌توانید در هنگام آبیاری گیاهان، به آن قند اضافه کنید، منظورمان این نیست که هرچه قندش بیش، رشدش بیشتر!
بهترین حالت این است که در 100 سی‌سی آب، 10 گرم شکر یا قند اضافه کنید و سپس یک لیتر آب به آن اضافه کنید، پس اگر برای آبیاری‌های وسیع می‌خواهید از مواد قندی استفاده کنید، این فرمول کلی را به‌خاطر داشته باشید که در هر لیتر آب، 10 گرم قند یا شکر کافی است. هرچند این نسخه کلی را نباید برای تمام گیاهان به کاربرد چراکه تمام گیاهان یکی نیستند.
نکته مهم دیگر این است که ما داریم درباره گیاهانی صحبت می‌کنیم که حساسیت بیشتری دارند، مثل سانسوریا، مثل بامبو و غیره؛ قرار نیست زمینی که با آبیاری غرقابی آن را آب می‌دهیم را شامل این موضوع بدانیم، چون به این صورت باید ده‌ها کیلو قند و شکر وارد زمین کنیم که هم زمین را خراب می‌کند و هم اصلا به صرفه نیست.
مضرات دادن آب قند به گیاهان
مواد قندی گرچه باعث فتوسنتز بهتر گیاهان می‌شود، ما فضای مناسبی برای رشد باکتری‌ها ایجاد می‌کند. به یک معنی دیگر، وقتی بیش از حد قند به آب گیاهان اضافه می‌کنید، بستر کافی برای رشد میکروارگانیسم‌های مضر را فراهم کرده که این کار یعنی کوتاه‌کردن عمر و شادابی گیاه.
اگر بخواهیم به صورت نکته‌وار، مضرات استفاده بیش از حد از قند در هنگام آبیاری گیاهان را بیان کنیم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ایجاد فضای مناسب برای رشد میکروارگانیسم‌ها
- ایجاد چسبندگی در ریشه‌های گیاه
- عدم جذب آب از سوی ریشه‌ها
درباره مضرات و فواید دادن آب قند به گیاهان منابع مختلفی وجود دارد، به عنوان مثال در مطلبی که سایت backyarddigs گذاشته می‌توانید نکاتی به زبان انگلیسی در این زمینه بخوانید.
فواید دادن آب قند برای گیاهان
در قسمت قبل، مضرات استفاده بیش از حد از قند و شکر در آبیاری را گفتیم، حالا در این قسمت مزایای استفاده از قند در آبیاری (در صورت استفاده به مقدار کافی) را بیان خواهیم کرد:
- قند و شکر به ترمیم شاخه‌های شکسته کمک می‌کند
- ریشه گیاهان را تمیز می‌کند
- قند و شکر به دلیل افزایش رشد باکتری‌ها و رشد میکروارگانیسم‌ها، باعث مرگ نماتدهای خاک می‌شوند
