طبق تحقیقات به عمل آمده در آزمایشگاهها پوکه معدنی در بتن میتواند خواص فیزیکی و مقاومتی بتن را افزایش دهد، به عنوان مثال وزن بتن را کاهش داده و مقاومت سازه بتنی را افزایش دهد؛ به همین دلیل امروزه از پوکه در بتن استفاده میشود.
ما در این مقاله سعی داریم ضمن اینکه بگوییم پوکه معدنی چیست به این نکته اشاره کنیم که مقدار پوکه در بتن سبک باید چقدر باشد و اساسا استفاده از پوکه معدنی در بتن چه مزایایی دارد. با ابزارینو همراه باشید.
آنچه در این مطلب میخوانید:
پوکه معدنی در بتن و کاربردهای آن
قبل از اینکه به این کاربردها اشاره کنیم، بهتر است بگوییم پوکه معدنی چیست؟ شاید شما ندانید پوکه معدنی چگونه به دست میآید.
در واقع پوکه معدنی یا شن معدنی، یک نوع مصالح ساختمانی است که از سنگهای آهکی، سیلیسی، دولومیتی یا شیلی تشکیل شده است. این ماده به دلیل داشتن خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مطلوب، در ساخت و ساز به عنوان یک ماده سازگار با بتن، آسفالت، سنگ مصنوعی و… استفاده میشود.
پوکه آریاکو
وقتی آتشفشان فوران میکند گذازههایی به بیرون پرتاب میشود که این گدازهها وقتی سرد میشوند حالتی متخلخل یا سوراخ سوارخ دارند که وزن کمی دارند ولی در عین حال سختی بالایی دارند، سنگ پایی هم که خیلی از ما در حمام خانه داریم در واقع یک نوع پوکه معدنی است.
بنابراین پوکه معدنی یک نوع سنگ آذرین است که از فوران آتشفشان به دست میآید؛ در ایران معادن مختلفی از پوکه معدنی وجود دارد ولی مهمترین معادن در شهرستان قروه هستند که پوکه معدنی آن شهرت جهانی دارد.
استفاده از پوکه معدنی در بتن و مزایای آن
پوکه معدنی چند مزیت دارد که استفاده از آن در بتن را به امری ضروری تبدیل کرده است:
- قیمت پوکه معدنی خیلی مناسب است؛ در واقع هر متر مکعب پوکه معدنی که وزنی معادل 550 تا 600 کیلوگرم دارد، رقمی بین 180 هزار تومان تا 340 هزار تومان دارد.
- به دلیل سبک بودن، استفاده از پوکه معدنی در بتن توصیه میشود چون وزن بتن را کاهش میدهد و به همین ترتیب وزن سازه و ساختمان نیز کم میشود، در نتیجه عمر مفید ساختمان بتنی افزایش مییابد.
- سختی پوکه معدنی بسیار بالا است و مقاومت بتن را کاهش نمیدهد.
- آستانه حرارتی پوکه خیلی بالا است و در برابر آتش سوزی بسیار مقاوم است به همین دلیل از پوکه در بتن استفاده میشود.
- همانطور که گفتیم پوکه معدنی قیمت کمی دارد بنابراین وقتی حجمی از بتن را به پوکه معدنی اختصاص دهیم، قیمت تمام شده بتن مصرفی کمتر خواهد شد.
- پوکه یک نوع مصالح ساختمانی کاملا سازگار با محیط زیست است، چون اساسا یک نوع سنگ است به همین دلیل برخلاف سایر مصالح، آسیبی به طبیعت وارد نمیکند.
- به استفاده از پوکه معدنی در بتن سبک، میزان مصرف سیمان کاهش مییابد.
ما در مطالبی درباره ترک در بتن توضیح داده و گفته بودیم که از جمله عوامل موثر در پایین آوردن احتمال ترک خوردن بتن استفاده از تجهیزاتی مثل شیلنگ ویبراتور و ماله پروانه ای است؛ در کنار این استفاده از برخی مصالح مثل همین پوکه معدنی، احتمال ترک خوردگی بتن را نیز کاهش میدهد.
مقدار پوکه در بتن سبک چقدر باید باشد؟
از آنجایی که بیشتر کارهای کف سازی با پوکه انجام میشود بنابراین ما مقدار پوکه در بتن سبک را در پروژه کفسازی ذکر میکنیم.
در این محاسبه، میزان ارتفاع شیب مهم است؛ به این ترتیب متوجه خواهید شد از پوکه معدنی در بتن سبک به چه مقدار باید استفاده کنید.
به طور کلی، مقدار پوکه برای کفسازی به ارتفاع شیب بستگی دارد. یعنی باید بدانید که تا چه ارتفاعی پوکه ریزی انجام میشود. ارتفاع شیب بندی معمولا در حدود ۵ تا ۲۰ سانتیمتر است. بنابراین با توجه به این ارتفاع، مقدار پوکه برای کف سازی محاسبه میشود.
مثال برای محاسبه مقدار پوکه در بتن سبک
فرض کنید قصد داریم کفسازی یک واحد 200 متری را انجام دهیم؛ اگر ارتفاع کفسازی را 15 سانتی متر در نظر بگیریم، باید میزان ارتفاع کفسازی را ابتدا به متر تبدیل کنید، سپس این مقدار را در مساحت کل ضرب کنید: [طبق فرمول زیر]
تبدیل ارتفاع کفسازی به متر رقم به دست آمده * مساحت کل = میزان پوکه مورد نیاز
محاسبه براساس ارقام بالا:
0.15 * 200 = 30
به این ترتیب ما به 30 متر مکعب پوکه معدنی برای بتن سبک نیاز داریم. هزینه 30 متر پوکه معدنی برای بتن سبک و کفسازی 200 متر حدودا رقمی معادل 10 میلیون تومان خواهد شد.
جمع بندی درباره استفاده از پوکه معدنی در بتن
در انتها باید بگوییم این روزها هم برای کاهش وزن ساختمان و هم برای کاهش هزینههای ساخت، از پوکه معدنی در بتن استفادههای فراوانی میشود، به ویژه برای ساخت بتن سبک یکی از راههایی کارخانههای تولید بتن این است که پوکه معدنی به آن اضافه میکنند.