پوسته پوسته شدن بتن یکی از پدیده‌های رایج بعد از خشک شدن بتن است. حتما در کف سالن‌ها، پارکینگ‌ها، زمین‌های ورزشی و موارد دیگری شبیه به این دیده‌اید که بخش سطحی یا لایه سطحی در برخی نواحی برآمده و از بین رفته است. به این حالت پوسته پوسته شدن بتن می‌گویند؛ این اتفاق دلایل مختلفی دارد، پس اگر دوست دارید از این عوامل اطلاع پیدا کنید تا انتهای این مطلب را بخوانید.
آنچه در این مطلب می‌خوانید:
پوسته پوسته شدن بتن چیست؟
پوسته پوسته شدن بتن از بین رفتن لایه‌های سطحی بتن است که ممکن است در برخی نواحی بتن دچار کچلی شده باشد. این اتفاق تنها در لایه‌های بیرونی بتن می‌افتد و می‌توان بین ۱۵ تا ۲۵ سانتی‌متر ضخامت آن باشد. در این پدیده به علت اینکه ملات سیمان از بین می‌رود گاها سنگدانه‌های داخل بتن دیده می‌شود.
پیامدهای پوسته پوسته شدن بتن
اگر سطح بتن پوسته پوسته شود شاهد چند چیز خواهیم بود که باید اصلاح شود:
- از بین رفتن شکل ظاهری و زیبایی بتن
- از بین رفتن مقاومت بتن در برخی نقاط
- نفوذپذیری بتن
- کاهش سطح مقاوت سایشی بتن
- عدم استفاده از سطح بتنی برای حمل و نقل و رفت و آمد
علل و عوامل موثر بر پوسته پوسته شدن بتن
مانند هر پدیده‌ای، پوسته پوسته شدن بتن نیز می‌تواند علل و عواملی داشته باشد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
عدم ویبره مناسب بتن: نخستین دلیل پوسته پوسته شدن بتن می‌تواند عدم ویبره مناسب باشد. همانگونه که می‌دانید برای ویبره کردن بتن از انواع شیلنگ ویبراتور استفاده می‌شود که با ایجاد ارتعاشات منظم باعث از بین رفتن هوای داخلی بتن و ترکین حباب‌ها و در نتیجه متراکم شدن بتن می‌گردد در صورتی که این عملیات به خوبی و درستی صورت نگیرد و در هنگام کار با شیلنگ ویبراتور به روش صحیح از آن استفاده نکنید، بتن یکدست نشده و مقاومت آن کاهش می‌یابد بنابراین بعد از چندی شاهد پوسته پوسته شدن سطح بتن خواهیم بود. در مطلب زیر می‌توانید نحوه صحیح ویبره کردن بتن را مطالعه کنید.
عدم ماله کشی استاندارد: یکی از مراحلی که بعد از بتن ریزی باید انجام شود لیسه کشی و ماله کشی است، برخی افراد بعد از ویبره کردن به وسیله شمشه ماله موتوری سطح بتن را یکدست و تراز می‌کنند سپس با استفاده از یک شمشه ماله تلسکوپی سطح را کاملا لیسه نهایی می‌کنند. برخی دیگر بعد از ویبره کردن با استفاده از ماله پروانه ای سطح بتن را صاف می‌کنند. شمشه ماله موتوری دستگاهی است که با داشتن تیغه‌های بلند و ایجاد ارتعاشات ریز نه تنها سطح بتن را صاف و تراز می‌کند بلکه لایه بیرونی بتن را دوباره ویبره کرده و با از بین بردن خلل و فرج آن، مقاومت بتن را افزایش می‌دهد، اگر این مراحل به درستی انجام شود قطعا شاهد پوسته پوسته شدن سطح بتن نخواهیم بود.
خوردگی آرماتورها: وقتی فولاد به هر دلیل از جمله دلایل حملات کلرایدی و غیره دچار خوردگی می‌شود دچار انبساط شده و باعث فشار آوردن به لایه‌های بیرونی بتن می‌شود در نتیجه یا شاهد ترک خوردگی یا شاهد پوسته پوسته شدن سطح بتن خواهیم بود.
مجاورت بتن با آتش: گرمای آتش باعث انبساط داخلی درون بتن شده و همین امر فشار مولکولی ایجاد می‌کند که در نهایت باز هم شاهد از بین رفتن سطح بتن و پوسته پوسته شدن آن خواهیم بود.
انجماد بتن: برخلاف حرارت، سرما نیز می‌تواند عامل دیگر پوسته پوسته شدن بتن باشد. انقباض بتنی در برخی نقاط به دلیل سرمای زیاد باعث می‌شود برخی نقاط ترک خورده و برخی دیگر پوسته پوسته شود.
برای ترمیم بتن پوسته پوسته شده چه باید کرد؟
برای ترمیم قسمت‌هایی از بتن که دچار پوسته پوسته شدن شده است می‌توان مراحلی را طی کرد البته این امر نیازمند بررسی میزان پوسته پوسته شدن، نوع آن، نوع سازه و کیفیت بتن دارد. با این حال برای ترمیم این قسمت‌ها چه باید کرد؟
مرحله اول- سطح بتن خراب شده را تمیز کنید
بعد از پوسته پوسته شدن، باقیمانده بتن‌های تخریب شده را باید از محل خارج کنید و سطح بتن را عاری از هرگونه خاک، بتن تخریب شده، گرد و غبار، سنگدانه‌های اضافی و غیره کنید.
مرحله دوم- حذف بتن‌های ناپایدار
ممکن است برخی از قسمت‌ها دچار پوسته پوسته شدن شده باشد و برخی نقاط نیز طبله کرده باشد، شما باید علاوه بر تمیز کردن نقاط مشخص، آن قسمت‌هایی که هنوز پوسته پوسته نشده ولی ناپایدار هستند را شناسایی کرده و با استفاده از برخی ابزار و تجهیزات مانند پتک، چکش و قلم تراش آن نواحی را نیز جدا کنید.
مرحله سوم- تخریب بتن بیشتر از عمق بتن پوسته پوسته شده
نکته حائز اهمیت برای ترمیم قسمت‌های پوسته پوسته شده این است که شما باید عمق بیشتری از بتن را در نظر بگیرید و آن را تخریب کنید بهتر است تا حدود ۴ سانتی‌متر بیشتر این کار را انجام دهید، لبه‌های بتن باقیمانده از بتن را نیز تا جایی که بتن استحکام خوبی دارد از بین ببرید.
مرحله چهارم- برش مستطیلی یا مربعی بتن خراب
شما می‌توانید با استفاده از دستگاه کاتر آسفالت بر البته با تیغه کاتر بتن بر یا بتن مسلح بر یک مستطیل یا مربع به دور قسمت پوسته پوسته شده برش دهید و سپس با استفاده از چکش و قلم قسمت‌های باقیمانده را جدا کنید.
مرحله پنجم- تمیز کردن ملیگردهای خورده شده
اگر نواحی پوسته پوسته شده به قسمت میلگردها رسیده بود یا با کندن تا عمق ۴ سانتی‌متری میلگردهای خورده شده را مشاهده کردید آن‌ها را نیز تمیز کنید برای این کار از برس سیمی استفاده کنید.
مرحله ششم- ارزیابی نوع ترمیم بتن پوسته پوسته شده
در این مرحله باید توجه داشته باشید که اگر قسمت‌های پوسته پوسته شده عمقی کمتر از یک سوم کل ضخامت بتن دارد یعنی خرابی سطحی است و با یک ترمیم ساده، بتن درست می‌شود اما اگر عمق بتن تخریب شده بیشتر از یک سوم کل ضخامت بتن باشد باید ابتدا دوباره آرماتوربندی کرده و بعد ترمیم را آغاز کنید.
مرحله هفتم- مضرس کاری یا چیپینگ بتن
قسمت‌هایی از بتن که پوسته پوسته شده است را باید ناهمواره کنید، به این کار مضرس کردن یا چیپینگ بتن می‌گویند که در مطالب قبلی درباره آن نوشته بودیم و از لینک زیر می‌توانید آن را بخوانید، منظور از مضرس کاری بتن ایجاد دندانه‌هایی روی سطح بتن به منظور گیرایی بیشتر بتن جدید با بتن قبلی است.
مرحله هشتم- استفاده از ملات سیمان پرتلند برای ترمیم
در این مرحله می‌توان از سیمان پرتلند برای ترمیم قسمت‌های پوسته پوسته شده استفاده کرد، در غیر این صورت گزینه شما استفاده از مواد اپوکسی است.
مرحله نهم- ماله کشی قسمت‌های ترمیم شده بتن
در انتها ضمن به خاطر داشتن اینکه دمای محیط نباید کمتر از ۵ درجه سانتیگراد باشد و باید به کیورینگ بتن یا کنترل رطوبت بتن توجه داشته باشید تا هیدراتاسیون به خوبی صورت گیرد، می‌توانید با انواع ماله سطحی که ملات سیمان ریخته‌اید را ماله کشی کنید.
