دمای بتن ریزی یکی از عوامل کلیدی در تضمین کیفیت و دوام سازههای بتنی است. بتنریزی در شرایط آبوهوایی گرم و خشک بدون رعایت نکات ایمنی میتواند باعث افت مقاومت، ترکخوردگی و کاهش طول عمر بتن شود. در این مقاله از ابزارینو، با اثر دما بر بتن تازه و سفت شده، دمای مجاز بتنریزی و راهکارهای کنترل دمای مصالح آشنا میشوید.
آنچه در این مطلب میخوانید:
دمای مجاز بتن ریزی طبق آییننامه آبا
طبق آییننامه بتن ایران (آبا)، دمای بتن در زمان بتنریزی نباید از ۳۲ درجه سانتیگراد برای بتن معمولی و ۱۵ درجه سانتیگراد برای بتن حجیم فراتر رود. در صورت افزایش دما، باید تدابیر لازم از جمله خنکسازی مصالح و کسب تأیید دستگاه نظارت انجام شود.
بتن متریال حساسی است و فرآیندهای آن باید براساس استانداردها طی شود، دمای بتن یکی از این موارد است که در کنار موضوعات دیگری مثل ویبره بتن از اهمیت ویژهای برخوردار است.
تأثیر هوای گرم بر بتن
۱. بر بتن تازه (خیس)
- افزایش نیاز به آب و کاهش مقاومت نهایی
- افت روانی و چسبندگی بتن
- افزایش احتمال ترک بتن و جمعشدگی خمیری
- کاهش زمان کارپذیری
۲. بر بتن سفت شده
- کاهش مقاومت فشاری
- بروز ترکهای سطحی و حرارتی
- افزایش احتمال یخزدگی، خوردگی آرماتور و آسیبهای شیمیایی
- ایجاد سطح ناصاف و غیر یکنواخت در بتن نهایی
راهکارهای کنترل دمای بتن در هوای گرم
۱. انتخاب مصالح باکیفیت و مناسب
- استفاده از سنگدانه برای کاهش دمای هیدراتاسیون
- اجتناب از سیمانهای ریز و زودگیر
- استفاده از سیمان پوزولانی با گرمازایی کم
- کاهش مقدار سیمان در مخلوط بتن
- افزودن روانکنندههای بتن برای کنترل آب مصرفی
۲. جلوگیری از گرمشدن مصالح
- سیمان: حداکثر ۶۰ درجه سانتیگراد
- سنگدانه: کمتر از ۴۰ درجه سانتیگراد
- استفاده از آب خنک و مخازن عایق
- محافظت از مصالح در برابر نور مستقیم خورشید با سایبان
۳. خنککردن مصالح پیش از مصرف
- خنکسازی آب با یخ (پودری یا خرده) و کیورینگ بتن
- آبپاشی روی سنگدانهها
- استفاده از ازت مایع در پروژههای خاص
- کنترل دمای نهایی بتن در حدود ۳۰ تا حداکثر ۳۲ درجه سانتیگراد
۴. حفظ دمای بتن در حین اجرا
- استفاده از وسایل حملونقل پوشیده با رنگ روشن
- استفاده از گونی خیس برای عایقسازی مخازن آب و دیگهای سیمان
- قرار دادن تراک میکسر در سایه و جلوگیری از چرخش غیرضروری
- پرهیز از استفاده از تسمه نقاله در روزهای داغ
۵. توجه به زمان و نحوه اجرای بتنریزی
- در صورت امکان، بتنریزی را در ساعات خنک شب یا اوایل صبح انجام دهید
- استفاده از دستگاههای رطوبتساز یا غبارپاش برای کاهش دمای محیط
- کنترل دمای میلگردها (کمتر از ۵۰ درجه سانتیگراد)
جمعبندی
برای بتن ریزی در هوای گرم، رعایت حداقل و حداکثر دما، انتخاب مصالح استاندارد و اعمال تدابیر حفاظتی، از الزامات اساسی اجرای یک پروژه موفق است. این اقدامات نهتنها کیفیت نهایی بتن را تضمین میکند، بلکه از هزینههای احتمالی تعمیر و بازسازی در آینده نیز جلوگیری خواهد کرد.