آزمایش اسلامپ بتن به زبان ساده و غیر مهندسی!

امروز می‌خواهیم خیلی ساده به شما بگوییم اسلامپ بتن چیست؟ «اسلامپ» (Slump) میزان نشست مخروط بتن بلافاصله پس از برداشتن قالب است؛ به بیان ساده اختلاف ارتفاع اولیه و نهایی مخلوط. این عدد شاخص کارایی (Workability) بتن بوده و نشان می‌دهد که مخلوط چقدر به راحتی در قالب پخش می‌شود، دور آرماتور می‌چرخد و حفره‌های هوا را ترک می‌کند.

آزمایش اسلامپ بتن یکی از ساده‌ترین و درعین‌حال مهم‌ترین آزمون‌های کنترل کیفیت در کارگاه‌های عمرانی است. پیمانکاران با یک مخروط فلزی ساده و چند ابزار پایه می‌توانند تنها در چند دقیقه «روانی یا کارایی بتن» را بسنجند و مطمئن شوند که مخلوط آماده‌شده، نه آن‌قدر سفت است که در قالب جای نگیرد و نه آن‌قدر روان که مقاومت فشاری سازه را کاهش دهد. اگر می‌خواهید بدانید تست اسلامپ دقیقا چه عددی را نشان می‌دهد، چگونه انجام می‌شود و کِی باید نتیجه را «قبول» یا «رد» کنید، تا پایان این راهنما با ما همراه باشید.

اسلامپ بتن چیست و چرا انجام می‌شود؟

آیا تابه‌حال شده که یک کیک شکلاتی خوشمزه درست کنید؟ البته توقعی نداریم که شمایی که سروکارتان با بتن است، کیک درست کنید! اما حتماً یا خودتان این کار را کرده‌اید یا حداقل در خانه دیده‌اید که همسرتان این کار را انجام می‌دهد. حتی اگر همسرتان هم کیک درست نکرده باشد، حتماً از هنرنمایی‌های سامان گلریز و کیک پزی‌های او در تلویزیون زیاد دیده‌اید.

وقتی می‌خواهید کیک درست کنید، باید مایعاتی مثل شیر، آب و روغن به آن اضافه کنید، البته این مقدار باید به‌اندازه باشد، اگر شیر یا آب را زیاد بریزید، دیگر به آن کیک نمی‌گوییم؛ بلکه بیشتر شبیه شیرکاکائو خواهد بود و اگر این مایعات را کم بریزید، احتمالاً بعد از پخت، باید به یک دندانپزشک مراجعه کنید!

اسلامپ بتن، یعنی رعایت همین روانی بودن، آیا آب به‌اندازه کافی به بتن اضافه شده است یا خیر؟ بتن هم مثل کیک است، اگر آب کم یا زیاد باشد، خراب می‌شود. اما ملاک سنجش این روانی بتن چیست؟ برای اینکه بدانیم بتن چقدر روان است، به‌راحتی با انجام یک آزمایش اسلامپ بتن که به آن تست اسلامپ بتن هم می‌گویند این امر مشخص می‌شود. با انجام تست اسلامپ بتن، یک‌رقمی به دست می‌آید که به آن عدد اسلامپ بتن می‌گویند.

در جدول زیر مزایای و ریسک‌های کنترل و عدم کنترل اسلامپ را آوردیم:

در پروژه‌های شهری ایران، آیین‌نامه بتن ایران (آبا) و استاندارد 6044 سازمان ملی استاندارد عدد اسلامپ مجاز را با توجه به نوع عنصر سازه‌ای 40 – 10 میلی‌متر تعیین کرده‌اند؛ حال‌آنکه استاندارد ASTM C143 در ایالات متحده بازه گسترده‌تری (230 – 15 میلی‌متر) را پیشنهاد می‌کند.

تجهیزات لازم برای انجام تست اسلامپ

1. قالب مخروط ناقص (دهانه فوقانی 10 cm، دهانه پایینی 20 cm، ارتفاع 30 cm)
2. میله فولادی کوبش به قطر 16 mm و طول 60 cm با انتهای گرد
3. سینی یا صفحه فلزی به ابعاد حداقل 50×50 cm
4. خط‌کش فولادی یا متر
5. دستکش و عینک ایمنی

نکته ایمنی: پیش از شروع، سطح زیرین را مرطوب کنید تا بتن به سینی نچسبد و اندازه‌گیری دقیق بماند.

فروش ویژه

موتور ویبراتور بنزینی روبین (شاسی ثابت)

ویبراتور بنزینی

10,800,000 تومان قیمت اصلی: 10,800,000 تومان بود.10,600,000 تومانقیمت فعلی: 10,600,000 تومان.

موتور ویبراتور بنزینی هوندا (شاسی ثابت)

ویبراتور بنزینی

8,300,000 تومان

موتور ویبراتور برقی ردوکس (شاسی ثابت)

ویبره برقی بتن

شیلنگ ویبراتور دریلی ردوکس (بدنه آلومینیومی)

ویبره دریلی

3,550,000 تومان

فروش ویژه

شیلنگ ویبره ایران کوب

شیلنگ ویبره بنزینی (مکانیکی)

5,850,000 تومان قیمت اصلی: 5,850,000 تومان بود.5,700,000 تومانقیمت فعلی: 5,700,000 تومان.

آموزش گام‌به‌گام انجام آزمایش اسلامپ

1) آماده‌سازی مخروط

قالب را روی صفحه قرار دهید و با پا نگه‌دارید. دهانه بزرگ‌تر (20 cm) باید پایین باشد.

2) پر کردن در سه لایه

• لایه اول: حدود یک‌سوم ارتفاع قالب را با بتن پر کنید و 25 ضربه عمودی با میله وارد کنید.
• لایه دوم: یک‌سوم میانی را اضافه و دوباره 25 ضربه بزنید؛ ضربات دوم باید 5 سانتی در لایه اول نفوذ کند تا اختلاط یکنواخت شود.
• لایه سوم: تا لبه قالب را پر کنید، سطح را با ماله کوچک صاف کرده و 25 ضربه نهایی بزنید.

3) برداشتن قالب

قالب را در مدت 5 ± 2 ثانیه به آرامی به سمت بالا بکشید؛ هرگونه حرکت افقی نتیجه را مخدوش می‌کند.

4) اندازه‌گیری نشست

بلافاصله خط‌کش را روی دهانه فوقانی فرضی می‌گذارید و فاصله نوک مخروط افتاده تا زیر خط‌کش را می‌خوانید. این فاصله، عدد اسلامپ است.

تفسیر نتایج: حداقل و حداکثر عدد اسلامپ مجاز

اگر عدد به‌دست‌آمده کمتر از حداقل باشد، بتن سفت است؛ پخش یکنواخت نمی‌شود و احتمال حفره وجود دارد. بالاتر از حداکثر، یعنی آب زیاد است؛ باید با افزودن مصالح خشک یا فوق روان‌کننده کنترل شود.

عوامل مؤثر بر عدد اسلامپ و راهکارهای کنترل آن

• نسبت آب به سیمان (w/c): اصلی‌ترین پارامتر؛ کاهش 0.05 در w/c می‌تواند اسلامپ را تا 20 mm کم کند.
• دانه‌بندی سنگدانه: سنگدانه شکسته در مقایسه با گردگوشه اسلامپ کمتری می‌دهد؛ ترکیب مناسب ماسه و شن کارایی را بهبود می‌دهد.
• حرارت محیط: در تابستان تبخیر سریع آب اسلامپ را می‌کاهد؛ استفاده از یخ خردشده یا خنک‌کردن مصالح توصیه می‌شود.
• افزودنی‌های شیمیایی: فوق روان‌کننده‌های نسل سوم می‌توانند بدون تغییر مقاومت، اسلامپ را تا 100 میلی‌متر افزایش دهند.

اشتباهات رایج و توصیه‌های ایمنی

1. کوبش کمتر یا بیشتر از 25 ضربه ⟶ یکنواختی مختل و نتیجه غیرقابل اعتماد می‌شود.
2. برداشتن قالب با حرکت اریب ⟶ فرو‌ریزش یا لغزش جانبی بتن.
3. استفاده از مخلوط کهنه ⟶ بتن در 30 دقیقه نخست تغییر اسلامپ محسوسی دارد؛ آزمون را سریع انجام دهید.

ارتباط اسلامپ بتن با سایر آزمایش‌های کنترل کیفیت

عدد اسلامپ تنها ، رفتار بتن تازه را نشان می‌دهد؛ برای اطمینان از عملکرد نهایی باید آزمون‌هایی مانند مقاومت فشاری 28 روزه (مکعب یا استوانه) و تست هوای‌محبوس را نیز انجام داد. به علاوه، تراکم صحیح با شیلنگ ویبراتور پس از ریختن، آنچه روی کاغذ تست شده را در واقعیت تضمین می‌کند.

تجهیزات تکمیلی برای آماده‌سازی و تراکم بتن

• میکسر بتن کوچک ابزارینو، گزینه‌ای اقتصادی برای کارگاه‌های آزمایشگاهی و پروژه‌های خُرد است. اگر حجم بتن شما زیر 150 لیتر در بچ است، با استفاده از میکسر بتن کوچک روانی یکنواخت‌تری به دست خواهید آورد و نتایج اسلامپ شما پایدارتر می‌شود.
• پس از ریختن، برای حذف حباب‌ها و افزایش چسبندگی سنگدانه و ملات، به شیلنگ ویبراتور نیاز دارید؛ مدل‌های بنزینی و برقی ابزارینو متناسب با هر کارگاه عرضه می‌شوند.
• در پایان ماله‌کشی، استفاده از ماله پروانه‌ای سطحی یکدست ایجاد می‌کند و جمع‌شدگی اولیه را کاهش می‌دهد.

با ابزارینو، تجهیزات باکیفیت سر پروژه ببرید!

اگر برای پروژه بعدی خود به یک میکسر بتن کوچک، شیلنگ ویبره یا ماله پروانه‌ای مطمئن نیاز دارید، همین حالا با کارشناسان ابزارینو تماس بگیرید 02133903380 یا روی لینک محصولات در متن کلیک کنید. کیفیت تجهیزات ما همان قدر قابل اعتماد است که دقت عدد اسلامپ شما!