یکی از مشکلات شهرنشینی و آپارتمان‌نشینی معضل فشار آب است، خیلی از افراد راهکار حل این مشکل را بلد هستند، یعنی نصب پمپ آب خانگی به همراه تجهیزات جانبی آن؛ بااین‌حال مشکل فشار آب حتی برای بسیاری از افرادی که همان راهکار کذایی را هم بلد هستند بازهم وجود دارد. علت اینکه چرا با وجود نصب پمپ آب خانگی بازهم مشکل فشار آب برطرف نمی‌شود؟ خیلی چیزها می‌تواند باشد؛ اما مهم‌ترین آن‌ها سپردن کار به افراد بی‌تجربه‌ای است که مدعی انجام کارها به بهترین شکل بوده اما در واقع به بدترین شکل ممکن آن کار را انجام می‌دهند. به قول نیچه «یکی از اصولی که به انهدام هر نوع فرهنگ و سلیقه متعالی می‌انجامد آن است که انجام هر کاری بهتر از این است که هیچ کار نکنی.» مشاوره غلط دادن صرفاً برای فروش محصول و تجویز نسخه مشابه برای همه، تنها کاری است که این افراد انجام می‌دهند. بسیاری از مخاطبان ما بارها از این موضوع گلایه داشته‌اند که باوجوداینکه هزینه زیادی برای خرید پمپ آب خانگی، ست کنترل و مخزن تحت‌فشار کرده‌اند بازهم با مشکل فشار آب دست‌به‌گریبان هستند. ما در این مطلب می‌خواهیم راهکارهایی کاملاً تفکیک شده و متناسب با انواع ساختمان‌ها برای حل این معضل پیشنهاد دهیم. راهکاری که به‌وسیله آن رضایت بسیاری از افراد جلب خواهد شد. ما در این مطلب به شما خواهیم گفت که چطور به‌صورت همزمان هم از ست کنترل استفاده کنید و هم از مخزن تحت‌فشار تا شاهد موضوعاتی مثل روشن ماندن دائم پمپ، یا فشار کم در طبقات بالا نباشید.
استفاده همزمان از مخزن تحت‌فشار و ست کنترل
یکی از راهکارهای مؤثر که بسیاری از کارشناسان علوم مهندسی تأسیسات آن را تأیید کرده‌اند استفاده همزمان از ست کنترل و مخزن تحت‌فشار است، کاری که چندان متداول نیست؛ چراکه اساساً ست کنترل یا کلید اتومات پمپ آب ساخته شد تا شر مشکلات مخزن تحت‌فشار خلاص شویم. اما خوشبختانه استفاده همزمان از ست کنترل و مخزن تحت‌فشار، ترکیب خوبی بوده که در میدان عمل جواب داده است! اما این کار قواعد خود را دارد. به‌عنوان‌مثال نصب مخزن تحت‌فشار بعد از ست کنترل یا قبل از آن تفاوت‌های قابل‌توجهی در نتیجه کار ایجاد خواهد کرد. ما در این مطلب به همه این روش‌ها اشاره خواهیم کرد.
سه پیش‌نیاز اصلی برای استفاده همزمان از ست کنترل و مخزن تحت‌فشار
بهره‌بردن از این روش مستلزم رعایت سه پیش‌نیاز اساسی است، بدون رعایت سه نکته هرگز به سمت استفاده از این روش نروید، چون قطعاً نتیجه خوبی از کارتان نخواهید گرفت؛ اما این 3 پیش‌نیاز کدام است؟
یک- حداکثر فشار پمپ آب خانگی
اگر پمپی که در حال حاضر از آن استفاده می‌کنید فشاری بالاتر از رقم 6 بار دارد، این روش به شما کمکی نخواهد کرد، اما هنوز پمپی خریداری نکرده یا قصد دارید پمپ آب خانگی خود را تعویض کنید، حتماً به هنگام خرید ازروی پلاک پمپ میزان فشار آن را مشاهده کنید تا بیشتر از 6 بار نباشد.
مقاله مرتبط: نکات طلایی برای کسانی که نمی‌دانند چگونه یک پمپ آب خانگی عالی انتخاب کنند + راهنمای تصویری
دو- حداکثر فشار قابل‌تحمل مخزن تحت‌فشار
برای استفاده همزمان از ست کنترل و مخزن تحت‌فشار شما باید مخزنی داشته باشید که توان تحمل فشاری معادل 10 بار را داشته باشد، مخازنی با تحمل فشار کمتر از این مقدار به درد این روش نمی‌خورد. اما نکته قابل‌توجه در این قسمت این است که فریب بازارگرمی فروشندگان و اسم و برند را نخورید! تنها مخازن تحت فشاری که می‌توانند تا 10 بار فشار را تحمل کنند مخازنی هستند که تحت عنوان مخزن تحت‌فشار آلمانی به فروش می‌رسند. ممکن است برخی فروشندگان مخازن ایتالیایی را برای این کار به شما پیشنهاد کنند اما قاطعانه پیشنهاد آن‌ها رد کنید؛ چراکه تمامی مخازن تحت فشاری که تحت عنوان ایتالیایی در بازار موجود است نهایتاً تا 8 بار فشار را می‌توانند تحمل کنند نه بیشتر!
سه- استفاده از نیتروژن برای مخزن تحت‌فشار
برای اینکه ترکیب ست کنترل و مخزن تحت‌فشار بهترین نتیجه را بدهد حتماً حتماً باید از باد نیتروژن برای پرکردن مخزن تحت‌فشار استفاده کنید. علت استفاده از باد نیتروژن دلایل زیادی دارد که در جدول زیر مزایای این کار را می‌توانید مشاهده کنید.
| ردیف | مزایای استفاده از نیتروژن برای مخزن تحت فشار |
| 1 | فاقد رطوبت است و همین امر مانع خوردگی مخزن و باعث افزایش عمر مفید مخزن خواهد شد. |
| 2 | باد نیتروژن امنیت خوبی دارد؛ چراکه قابل احتراق نیست. |
| 3 | یکی از مشکلات مخزن تحت‌فشار کم‌شدن باد است، باد نیتروژن به دلیل اینکه مولکول‌های بزرگ‌تری در مقایسه با اکسیژن دارد فرار مولکولی کمتری دارد و باد مخزن به‌راحتی کم نمی‌شود. |
| 4 | ازآنجایی‌که باد نیتروژن فاقد رطوبت است کمتر تحت‌تأثیر سرما و گرمای هوا قرار خواهد گرفت و فشار آن دچار افت نخواهد شد. |
| 5 | امکان ترکیدگی مخزن تحت‌فشار کمتر خواهد شد؛ چراکه این باد سبک‌تر است و زودتر گرما را از دست می‌دهد. |
باتوجه‌به نکاتی که در بالا ذکر شد حتماً از باد نیتروژن برای مخزن تحت‌فشار استفاده کنید و مخزن را 4 بار باد کنید.
در ادامه مدل‌های مختلف استفاده همزمان از ست کنترل (کلید اتومات پمپ) و مخزن تحت‌فشار برای ساختمان‌های مختلف توضیح داده شده است.
مدل اول- نصب مخزن تحت‌فشار بعد از ست کنترل – مناسب ساختمان‌های 2 طبقه
اگر مالک یا ساکن یک خانه دوطبقه هستید که مشکل فشار آب ندارید بلکه مشکل شما این است که پمپ دائماً روشن و خاموش می‌شود می‌توانید از این مدل استفاده کنید. یکی از معایب ست کنترل یا کلید اتومات پمپ آب خانگی این است که حتی اگر شیر آب را به‌اندازه یک آب باریکه هم باز کنید (مثلاً به‌اندازه یک شیر سماور)، پمپ را روشن می‌کند. برای حل این مشکل شما می‌توانید همزمان از مخزن تحت‌فشار و ست کنترل استفاده کنید اما مخزن را بعد از کلید اتومات دیجیتال نصب کنید. با این کار دیگر پمپ دائماً روشن و خاموش نمی‌شود و استهلاک دستگاه را بالا نمی‌برد. در این مدل به ترتیب زیر باید تجهیزات آبرسانی نصب شود:
- مخزن آب (با توجه به تعداد واحدها و طبقات ساختمان می‌تواند متفاوت باشد)
- پمپ آب خانگی (از نوع بشقابی نه جتی)
- ست کنترل یا کلید اتومات پمپ آب خانگی
- بستن سه راهی از جنس برنج روی ست کنترل
- مخزن تحت فشار 24 لیتری
استفاده از این روش مزیت‌هایی در بر دارد که مهم‌ترین آن‌ها تنظیم پاشش آب است. از جمله مشکلاتی که ست کنترل‌ها ایجاد می‌کنند این است که وقتی شما شیر آب را باز می‌کنید، در چند ثانیه اول، آب با فشار کمی از لوله خارج می‌شود ولی بعد از اینکه ست کنترل فرمان فعال‌شدن پمپ را صادر می‌کند فشار آب به یکباره افزایش‌یافته به حدی که آب در برخورد با سینک یا روشویی از شدت فشار آب به اطراف پاشیده می‌شود. این مشکل با نصب یک مخزن تحت‌فشار بعد از ست کنترل حل می‌شود. همان گونه که در ترتیب نصب تجهیزات آبرسانی در این مدل اشاره کردیم پمپ آب خانگی باید از نوع بشقابی باشد نه جتی، اگر پمپ شما جتی باشد مشکل پاشش آب دوچندان خواهد شد ضمن اینکه به ست کنترل و لوله‌های آب نیز فشار وارد خواهد شد.
مدل دوم- نصب مخزن تحت‌فشار قبل از ست کنترل – مناسب برای ساختمان‌های 3 طبقه و بیشتر
این مدل برای سه دسته از ساکنان یا افراد خوب است که عبارت‌اند از:
- کسانی که در ساختمان‌هایی بیشتر از دوطبقه ساکن هستند.
- کسانی که فشار آب در ساختمان آن‌ها یا در منطقه آن‌ها بین 1 و 1.5 بار است.
- کسانی که با مشکل نوسان فشار آب (افت فشار در برخی ساعات و فشار خوب آب در ساعات دیگر) مواجه هستند.
وقتی خانه، منزل، آپارتمان یا واحد مسکونی شما در یکی از سه دسته بالا قرار گرفته و فقط از ست کنترل برای پمپ آب خانگی استفاده می‌کنید ممکن است با مشکلی به نام نوسان فشار آب مواجه شوید، یعنی مثلاً از ساعت 12 شب تا ساعت 14 عصر فشار آب خوب است اما از این ساعت تا ساعت 12 شب شاهد افت فشار هستید. طبیعتاً وقتی قضیه به این شکل باشد، عملکرد ست کنترل در زمانی که فشار آب طبیعی است، عالی خواهد بود اما وقتی فشار آب افت می‌کند ست کنترل قادر به اتومات کردن پمپ آب خانگی نیست و معضل فشار آب بیشتر به شما فشار خواهد آورد! معمولاً در این زمان شما باید سراغ پمپ آب خانگی در طبقات پایین یا زیرزمین بروید و کارهایی مثل راه‌اندازی مجدد ست کنترل یا قطع و وصل کردن جریان برق پمپ آب خانگی و کارهایی شبیه به این انجام دهید تا پمپ موقتاً شروع به کار کند و احتمالاً همین سیکل معیوب را باید چندین بار تکرار کنید.
در این شرایط بهترین کار نصب ست کنترل بعد از مخزن تحت‌فشار است. با اجرای این روش شاهد بهبود عملکرد ست کنترل و پمپ آب خانگی خواهید بود. از جمله مزایای این مدل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جلوی پدیده چکش آبی یا ضربه قوچ که منجر به ترکیدگی لوله خواهد شد را می‌گیرد.
- جلوی پاشش شدید آب (چند ثانیه بعد از باز کردن شیر آب) را می‌گیرد.
- شاهد نوسان فشار آب از جمله افت فشار آب در برخی از ساعات شبانه‌روز نخواهید بود.
بااین‌حال ذکر این نکته ضروری است که در این مدل هم شما شاهد خاموش و روشن‌شدن‌های پی‌درپی پمپ آب با هر بار باز و بسته کردن شیر خواهید بود و در واقع می‌توان تنها عیب این مدل را همین نکته عنوان کرد که باعث استهلاک بیشتر پمپ آب خانگی خواهد شد.
