وقتی قصد خرید الکتروموتورهای برقی را داریم بحثی که به میان می‌آید، تفاوت الکتروموتور تکفاز و سه‌فاز است. اینکه کدام بهتر است و کدام مناسب کار ماست و سؤالاتی ازاین‌قبیل ممکن است برای همه ما پیش بیاید؛ بنابراین تصمیم گرفتیم کمی درباره تفاوت موتور سه‌فاز با تکفاز برای شما بگوییم و به فرق‌هایی که بین این دو نوع الکتروموتور وجود دارد به‌صورت مختصر اشاره کنیم.
از برق تکفاز و سه فاز تا الکتروموتورهای تکفاز و سه فاز
حقیقت ماجرا اینجاست که تفاوت اصلی این دو نوع الکتروموتور تفاوت در منبع تغذیه آن‌ها است. حتماً اگر تازه‌کار باشید اصطلاحاتی مثل برق سه‌فاز و تکفاز به گوش شما خورده است و اگر حرفه‌ای باشید، این موضوعات را باید در الفبای حوزه برق پاس کرده باشید.
امروزه در اکثر خانه‌ها هم برق تکفاز وجود دارد و هم برق سه‌فاز. در گذشته کمتر برق سه‌فاز برای مصارف شهری استفاده می‌شد اما با توسعه ساختمان‌ها و استفاده از تجهیزاتی مثل آسانسور و تجهیزات تهویه سنگین و غیره، پای برق سه‌فاز نیز به خانه‌ها باز شد.
واژگان برق تکفاز و سه‌فاز خودشان تعریف کاملی از موضوع هستند. برق تکفاز دارای یک‌رشته فاز است اما برق سه‌فاز سه رشته فاز دارد که جریان منظم‌تر و متناوبی بر خلاف برق تکفاز ایجاد می‌کند؛ بنابراین منبع تغذیه کامل‌تری است و قدرت بیشتری نیز دارد. ولتاژ هر دو منبع برای برق شهری نیز 220 ولت است.
برق سه فاز و تکفاز چه فرقی باهم دارند؟
به جز همان فرقی که به آن اشاره کردیم که برق تکفاز دارای یک‌رشته فاز بوده ولی برق سه‌فاز دارای سه رشته فاز، باید به برخی فرق‌های فنی نیز اشاره کنیم هرچند در بالا خیلی سربسته نکاتی را گفتیم.
تناوب در برق تکفاز ثابت نیست، یعنی جریان کم‌وزیاد و قطع و وصل می‌شود. برای همین باتوجه‌به میزان فرکانس این قطع‌ووصلی دائماً تکرار می‌شود. بدون اینکه شما بفهمید، در هر ثانیه بارها برق تکفاز قطع و وصل می‌شود. به همین خاطر بهتر است برای وسایل برقی خانگی مثل یخچال و لباسشویی و غیره از دستگاه‌هایی که ایمنی دستگاه شما را تأمین می‌کند استفاده کنید، آن هم در این وضعیت گرانی سرسام‌آور که هر وسیله‌ای چندبرابر قیمت قبل به فروش می‌رسد و قیمت یک یخچال به قیمت دو پراید درگذشته رسیده است!
شاید باورکردنی نباشد اما در همان یک ثانیه بالغ بر 50 بار برق تکفاز قطع و وصل می‌شود اما شما چیزی از این امر متوجه نمی‌شوید. این تفاوت اصلی فنی برق تکفاز و سه‌فاز است. چراکه در برق سه‌فاز شاهد این موضوع نیستیم.
در برق سه‌فاز به دلیل وجود داشتن سه رشته فاز، باوجوداینکه هر فاز 120 درجه از دیگری زاویه دارد، حتی اگر یک فاز به صفر برسد، فاز دیگر این مقدار کاهش را جبران می‌کند. در این سیستم فازها همدیگر را ساپورت می‌کنند به همین خاطر جریان برق قطع و وصل نمی‌شود.
تفاوت الکتروموتور تک فاز و سه فاز در چیست؟
حالا که با مفاهیم برق تکفاز و سه‌فاز آشنا شده‌اید (هرچند که این مبحث خیلی تخصصی است و نیاز به مطالعه منابع دیگر دارد) می‌توان به تفاوت موتورهای تکفاز و سه‌فاز پرداخت.
اگر بخواهیم به‌صورت نکته‌دار به این تفاوت‌ها اشاره کنیم می‌توان موارد زیر را برشمرد:
- قدرت الکتروموتورهای سه‌فاز بیشتر از موتورهای تکفاز است.
- راندمان کاری موتورهای سه‌فاز بالاتر از موتورهای تکفاز است.
- جریان در موتورهای سه‌فاز ثابت است اما در موتورهای تکفاز متناوب است.
- الکتروموتورهای سه‌فاز راحت‌تر راه‌اندازی می‌شوند.
- توان یا اسب بخار الکتروموتورهای تکفاز محدود است (نهایتاً 5 اسب بخار) اما مدل‌های سه‌فاز خیر.
- لرزش الکتروموتورهای سه‌فاز در مقایسه با مدل‌های تکفاز کمتر است.
