غلتک ارتعاشی جهت فشرده‌سازی و کوبش خاک در فضاهای تنگ و مکان‌های محدود به کار می‌رود، این دسته از غلتک‌ها ایده‌آل برای مکان‌هایی هستند که فضای کاری بسیار محدود بوده و جای مانور برای دستگاه نیست و از غلتک‌های بزرگ نمی‌توان استفاده نمود. زمینه‌ی کاری غلتک‌ها و کمپکتورها به یکدیگر نزدیک بوده و شباهت داشته با این تفاوت که غلتک‌ها قدرت بیشتری نسبت به کمپکتورها تولید کرده و نیروی وارد شده توسط آن‌ها تلفیقی از نیروی ضربه و ارتعاش با یکدیگر است، در صورتی که اکثر کمپکتورها فقط ضربه وارد می‌کنند.
تقسیم‌بندی غلتک‌ها
- غلتک دستی
- غلتک ماشینی
غلتک دستی
جهت فشرده‌سازی خاک در ابعاد کوچک و تنها با استفاده از نیروی وزن دستگاه از غلتک‌های دستی استفاده نموده، یکی از مزیت‌های این دسته از غلتک‌ها قیمت پایین آن‌ها است. این غلتک‌ها را جهت سنگین شدن با آب پر می‌کنند و همانند یک رول می‌مانند که توسط اپراتور بر روی سطح حرکت داده می‌شوند، این غلتک‌ها در زمان‌های گذشته بسیار پرکاربرد بودند؛ اما با به وجود آمدن غلتک‌های ماشینی استفاده از آن‌ها تا حدی منسوخ گردیده است.
غلتک ارتعاشی
جهت فشرده سازی خاک با قدرت بیشتر و تلفیقی از نیروهای ارتعاش، وزن دستگاه و کوبش جهت کمپکت و فشرده‌سازی بهتر خاک از این دسته از غلتک‌ها استفاده می‌کنند که دارای توان و وزن بسیار بالای کوبش جهت ساختن سطحی ایده‌آل برای عملیات تکمیلی می‌باشند. کنترل و راهبری این دسته از دستگاه‌ها نیز توسط اپراتور انجام می‌گیرد. به این دسته از غلتک‌ها، غلتک‌های راه سازی نیز می‌گویند.
انواع غلتک ارتعاشی:
۱- غلتک تک درام
در این دسته از غلتک‌ها تنها یک رول برای کوبش و انتقال نیرو به سطح وجود دارد که دارای نیرو و کوبش کمتری نسبت به مدل دو رول بوده و در کارهای کوچک‌تر و پروژه‌های با حجم پایین کاربرد دارند.
۲- غلتک دو درام
در این دسته از غلتک‌ها دو رول برای کوبش و فشرده‌سازی خاک وجود دارد، یکی از مزیت‌های اصلی غلتک‌های دو رول جبران کاستی‌های رول اول توسط رول دوم می‌باشد این دسته از غلتک‌ها در کاربردهای وسیع‌تر و میزان کوبش‌هایی با کیفیت و نیروی بیشتر به کار می‌روند.
ویژگی‌های یک غلتک ارتعاشی ایده آل
- تعمیر و نگهداری آن آسان باشد.
- مجهز به یک سیستم آب پاش با عملکرد مناسب باشد.
- دارای نیروی گریز از مرکز برای افزایش میزان فشرده سازی باشد.
- دارای سیستم کنترل اضطراری باشد تا ایمنی کارگر را تضمین نماید.
- دارای یک ساختار ضربه گیر باشد که حفاظت کامل از اپراتور را فراهم نماید.
- دارای طراحی مناسب باشد تا قابلیت حمل و کار کردن در فضاهای محدود با آن میسر گردد.
- در اطراف غلتک برآمدگی‌های کمی وجود داشته باشد تا بتواند در اطراف دیوارها کار کند و بدنه به موانع گیر نکند.
کاربردهای غلتک ارتعاشی
۱- ایده آل برای فشرده‌سازی در حجم‌های کوچک همچون ساخت و ساز پیاده‌روها، پارکینگ‌ها، بازسازی جاده‌ها، آسفالت مناطق کوچک، کانال‌ها و غیره.
۲- آماده سازی سطح خاک و میزان چگالی آن جهت عملیات بتن ریزی
۳- کار کردن در مناطق محدود و فضاهای کوچک که امکان کارکرد غلتک‌های بزرگ در آن مکان‌ها وجود ندارد.
۴- بیشترین کاربرد برای مشاغل با تراکم کوچک، ساخت و ساز روسازی، تعمیر جاده‌ها، راه آب‌ها
تعمیر و نگهداری غلتک‌های ارتعاشی
| قسمت‌های مختلف | عملیات | بعد از ماه اول یا ۲۰ ساعت کاری | هر روز | هر ۳ ماه یا هر ۵۰ ساعت | هر ۶ ماه یا هر ۱۰۰ ساعت | هر ۱۲ ماه یا هر ۳۰۰ ساعت |
| روغن موتور | بازرسی- درجه روغن | × | ||||
| عوض کردن | × | × | ||||
| بارزی بصری جهت جلوگیری از نشت سیستم هیدرولیک | × | |||||
| فیلتر هوا | چک کردن | × | ||||
| تمیز کردن- در صورت لزوم | × | |||||
| عوض کردن | × | |||||
| تسمه ذوزنقه‌ای | چک کردن- سفتی | × | × | |||
| زنجیر چرخ | چک کردن- سفتی | × | × | |||
| شمع‌ها | بازرسی- تمیز کردن | × | ||||
| گیره لاستیکی | بازرسی کردن | × | ||||
| مجرای سوخت | بازرسی کردن، جایگزینی در صورت لزوم | × | ||||
| شیر افت فشار | بازرسی- تنظیم | × | ||||
| مخزن سوخت و فیلتر | تمیز کردن | × | ||||
| تولید‌کننده ارتعاش | بازرسی (میزان روغن)، تعویض روغن | × | ||||
| بررسی مسطح کننده | تنظیم کردن، اتصال | × | ||||
| پاشنده آب | بازرسی، تمیز کردن مخزن آب | × | ||||
| چفت کردن میله کنترل | روغنکاری | × | ||||
| روغن هیدرولیک | بازرسی کردن | × | ||||
| تعویض کردن (تعویض فیلتر) | × |
توصیه‌های تعمیر و نگهداری غلتک ارتعاشی
۱- هنگام بازرسی و تعمیر دستگاه، آنرا روی یک سطح صاف و وسیع قرار دهید و چرخ‌ها را به محکمی مهار کنید.
۲- قبل از بازرسی، تعمیر و تمیز کردن دستگاه ماشین را به طور کامل متوقف کنید.
۳- اطراف دستگاه را به طور کامل تمیز کنید.
۴- قبل از تعمیر دستگاه، باتری را جدا کنید. برای جلوگیری از استفاده دیگران و ذکر این نکته که دستگاه در حال تعمیر و نگهداری است یک برچسب در قسمتی مهم (همانند سوئیچ) نصب کنید.
۵- صبر کنید تا روغن روان کننده، آب خنک کننده، ضربه گیر، پوشش ضربه گیر و بدنه موتور خنک گردیده و به دمای ایمنی برسد، سپس بازرسی و تعمیر را انجام دهید.
۶- هنگامی که در تعمیر و نگهداری غلتک ارتعاشی به یک ابزار یا ماشین نیاز دارید، ابزار و ماشین آلات مناسب را به کار ببرید و قبل عملیات نحوه کار کردن به صورت درست با ابزارآلات را بدانید.
7- کاسه نمدها، روغن‌های روانکار، شیلنگ‌های آب جز قسمت‌هایی هستند که در صورت آسیب باید به صورت آنی تعویض شوند، اگر از آن‌ها استفاده هم نکنید فرسوده می‌شوند؛ با توجه به جدول تعمیر و نگهداری هر دو سال یکبار باید تعویض شوند.
۸- دقت کنید در هنگام شستشوی دستگاه آب وارد قسمت‌های کلاچ نگردد، همچنین قسمت ترمز قبل استفاده از هرگونه آب، گرد و خاک و روغن پاک گردد.
نحوه انتقال غلتک ارتعاشی
۱- جهت حمل و نقل دستگاه لنگر را به محکمی به قلاب موجود در دستگاه ببندید.
۲- در هنگام حمل کردن، دستگاه را به محکمی ببندید تا از تکان خوردن یا واژگون شدن آن جلوگیری گردد.
۳- هنگام بلند کردن دستگاه، قلاب را در حلقه مرکزی قرار دهید، فقط مجاز به استفاده از زنجیرهای استاندارد برای بستن دستگاه هستید.
خطر: به هیچ وجه زیر یک غلتک که با چرثقیل بلند شده است نایستید.
