موتور برق یا ژنراتور برق یکی از پرکاربردترین و پراستفاده‌ترین وسایلی هست که در حین قطع برق به کار گرفته شده و مانع از قطع و یا اختلال در عملیات روزانه و فعالیت‌های تجاری می‌گردد. به طور کلی به هر دستگاهی که انرژی مکانیکی حاصل از سوخت گاز یا بنزین و گازوئیل را به انرژی الکتریکی تبدیل کند موتور برق می‌گویند.
ژنراتور برق یا موتور برق با قابلیت‌های مکانیکی و الکتریکی مختلف برای مصارف گوناگون مورداستفاده قرار می‌گیرد که در ادامه به نقد و بررسی تخصصی انواع موتور برق (از موتور برق خانگی تا دیزل ژنراتور) و کاربرد هریک خواهیم پرداخت و قیمت موتور برق را در تمام مدل‌های مختلف باهم مقایسه می‌کنیم.
کاربردهای موتور برق
مورداستفاده اصلی موتور برق‌ها در مکان‌هایی است که:
- نیاز به برق در آن‌ها وجود داشته، اما امکان برق‌کشی و یا وجود برق شهری در آن مکان‌ها امکان‌پذیر نیست. از جمله این مکان‌ها می‌توان به کشتی‌ها، هواپیماها، قطارها، مناطق دورافتاده و جنگلی و … را نام برد.
- امکان برق رفتگی در آن‌ها وجود داشته و با رفتن برق مشکلات عدیده و جبران‌ناپذیری در آن‌ها رخ می‌دهد. از جمله آن‌ها می‌توان به مراکز حساس صنعتی، مراکز امنیتی، بیمارستان‌ها، سرورها و … را نام برد.
- صنایعی که وجود برق جهت راه‌اندازی دستگاه و تجهیزات آلات موردنیاز بوده و دسترسی به برق وجود ندارد یا بسیار مشکل است که از آن جمله می‌توان صنایع راه‌سازی، ساختمان‌سازی، آبرسانی، حفاری و … را نام برد.
ویژگی‌های یک موتور برق ایدئال
- موتور برق ایدئال سازگاری مناسبی با محیط‌زیست دارد.
- موتور برق دارای وزن و صدا کمی باشد و آلودگی صوتی کمی ایجاد نماید.
- دارای قدرت و توان مناسبی باتوجه‌به عملکرد موردنظر ما باشد.
- پروسه تعمیر و نگهداری آن ساده و هزینه‌های تعمیر و نگهداری کمی داشته باشد.
- موتور برق قیمت مناسبی داشته باشد، مصرف و هزینه سوخت آن پایین باشد.
- پروسه استارت و روشن‌کردن موتور برق بنزینی به‌آسانی انجام گیرد.
- دارای گارانتی و خدمات پس از فروش مناسبی باشد.
نحوه تقسیم‌بندی موتور برق
معیارهای مختلفی برای دسته‌بندی ژنراتورهای برق وجود دارد، اما معیار اصلی برای دسته‌بندی، ظرفیت و میزان قدرت خروجی آن‌ها بوده که با واحد وات اندازه‌گیری و نمایش داده می‌شود.
در این قسمت اصلی‌ترین و مهم‌ترین دسته‌بندی جهت ژنراتورها را معرفی خواهیم کرد:
انواع موتور برق (ژنراتور) از لحاظ سوخت
1- موتور برق بنزینی
همان‌طور که از نام این نوع از موتور برق‌ها پیداست، نیروی محرک موتور برق بنزینی از یک موتور با سوخت بنزین تأمین می‌گردد. موتور برق‌های بنزینی یکی از پرکاربردترین و رایج‌ترین انواع موتور برق جهت کارکردهای نسبتاً طولانی هستند. از معایب اصلی موتور برق بنزینی می‌توان به تولید گازهای دی‌اکسیدکربن در اثر سوختن بنزین و آلوده نمودن هوا اشاره نمود، همچنین این دسته از موتور برق‌ها را می‌توان تنها در محیط‌های باز مورداستفاده قرارداد، در غیر این صورت ممکن است به دلیل تولید گازهای سمی باعث ایجاد خفگی گردند.
2- موتور برق گازسوز
سوخت این دسته از موتورها با گاز تأمین می‌گردد و نیروی محرک آن‌ها از طریق یک موتور گازسوز ایجاد می‌شود. این دسته از موتوربرق‌ها چندان پرکاربرد نیستند. از مزایای ژنراتورهای گازسوز می‌توان تولید آلاینده‌های کمتر و هماهنگی مناسب با محیط‌زیست را نام برد و از معایب آن می‌توان قدرت کمتر نسبت به نوع بنزینی و گازوئیلی را نام برد. همچنین به‌طورکلی موتور برق گازسوز طول عمر بیشتری نسبت به موتور برق بنزینی داشته و دارای مخاطرات کمتری هستند. این دسته از موتور برق‌ها چندان پرکاربرد نیستند.
3- موتور برق دیزل یا دیزل ژنراتور
سوخت این دسته از موتورها با گازوئیل و نیروی محرک آن‌ها از یک موتور دیزلی تأمین می‌شود. این دسته از موتورها یکی از قوی‌ترین و عظیم‌ترین نوع موتور برق بوده که مدت‌زمان و توان بیشتری را از نظر کارکرد نسبت به انواع گازسوز و بنزینی دارند، همچنین قیمت آن‌ها نیز بیشتر است. از معایب دیزل‌ژنراتورها می‌توان به تولید آلاینده‌های زیاد و آلوده نمودن هوا، صدای زیاد و بزرگی و سنگینی موتور اشاره نمود. نکته آنکه دیزل ژنراتور از لحاظ سیستم خنک کاری به دودسته آب خنک و هوا خنک تقسیم می‌شوند.
همیشه باید به این نکته توجه داشت که 60% توان کل دستگاه را زیر بار ببرید در غیر این صورت عمر دستگاه کاهش پیدا می کند.
توان موتور برق‌ها
دو معیار برای اندازه‌گیری میزان توان موتور برق‌ها وجود دارد، این معیارها KW کیلووات و KVA کاوا می‌باشد.
KW: عبارت است از توان واقعی موتور برق
KVA: عبارت است از توان ظاهری دیزل ژنراتور زمانی که در حالت AC قرار می‌گیرد.
در جدول زیر مهم‌ترین نمادهای مورداستفاده در ژنراتورها معرفی شده است، همچنین نحوه محاسبه توان ژنراتور در دو حالت تک‌فاز و سه‌فاز و نحوه تبدیل کیلووات به کاوا در این جدول درج شده است.
| نماد | معادل انگلیسی | معادل فارسی |
| KVA | (Kilo Volt Amper) | کیلو ولت آمپر(کاوا) |
| KW | (KiloWatts) | کیلووات |
| I | Ampere | آمپر |
| V | Volts | ولت |
| PF | Power Factor | ضریب توان |
| EFF% | Percent Efficiency | راندمان |
| HP | Horse power | اسب بخار |
| فرمول محاسبه توان ژنراتور در حالت تک‌فاز | 220×I= KW= V×I |
| فرمول محاسبه توان ژنراتور در حالت سه‌فاز | kW=3×V×I×PF=√3×380×I×0.8 |
| تبدیل کیلووات به کاوا | 8/0×کاوا= کیلووات |
به دلیل آنکه اکثر دستگاه‌های صنعتی در هنگام روشن شدن و استارت اولیه آمپر بیشتری در حدود دوبرابر توان خود می‌کشند، در انتخاب موتور برق مناسب باید همیشه این نکته را مدنظر داشت. به طور مثال یک موتور برق 6 کیلووات در بهترین حالت می‌تواند یک الکتروموتور 3 کیلووات را روشن نماید.
انواع موتور برق از لحاظ کاربرد
اگرچه وظیفه اصلی تمامی موتور برق‌ها یکسان است و از آن‌ها جهت تولید برق استفاده می‌شود؛ اما از نظر نوع مصرف، کاربری و توان خروجی در 4 نوع مختلف در بازار موجود هستند.
1- موتور برق کیفی
موتور برق کیفی ارزان‌ترین مدل موتور برق بوده و بسیار مقرون‌به‌صرفه است. به این دسته از ژنراتورها، ژنراتور کمپین نیز می‌گویند، زیرا آن‌ها مناسب تأمین برق در مسافرت، چادرزنی و کمپین‌ها هستند. این دسته از ژنراتورها سازگاری بسیار خوبی با محیط‌زیست داشته و آلاینده‌های بسیار کمی تولید می‌کنند.
2- موتور برق خانگی قابل‌حمل
موتور برق خانگی نوع دیگری از ژنراتورها است که جهت تأمین برق شهری در خانه‌ها و مراکز کوچک به کار گرفته می‌شوند.
3- موتور برق صنعتی قابل‌حمل
این دسته از ژنراتورهای شباهت زیادی به موتور برق‌های خانگی داشته اما قدرت و توان آن‌ها بیشتر است. از این دسته‌موتورها می‌توان جهت پشتیبانی برق سایت‌های ساختمانی، برق شرکت‌ها و سازمان‌ها استفاده کرد.
4- موتور برق‌های ثابت (دیزل ژنراتور)
این دسته از موتور برق‌ها در یک محل به‌صورت ثابت نصب شده و وظیفه تأمین برق یک مجموعه را بر عهده دارند. دیزل‌ژنراتورها دارای توان و قدرت بالاتری نسبت به انواع دیگر بوده و مدت زمانی که وظیفه تأمین برق را به عهده دارند نیز بسیار بیشتر از انواع دیگر است. بالطبع این دسته از ژنراتور دیزل‌ها لقب گران‌ترین موتور برق را به خود اختصاص داده است.
انواع سیستم استارت موتور برق
سه نوع سیستم جهت استارت موتور برق وجود دارد:
- سیستم روشن‌کننده دستی یا هندلی
- سیستم روشن‌کننده استارتی
- سیستم روشن کننده اتوماتیک
سیستم استارتی عملکرد بهتر و مناسب‌تری نسبت به دستی دارد، البته هزینه سیستم استارتی نسبت به سیستم دستی نیز بیشتر است.
مزیت سیستم استارت اتوماتیک چیست؟
یکی از مزیت‌ها و فواید سیستم اتوماتیک این است که هنگام قطع شدن برق، موتور به‌صورت اتومات به کارافتاده و دیگر نیازی به روشن‌کردن موتور برق به‌صورت دستی و مراجعه به محلی که موتور برق در آن تعبیه شده است، وجود ندارد.
اجزای تشکیل دهنده موتور برق‌ها
- موتور
- ژنراتور
- سیستم سوخت
- تنظیم‌کننده ولتاژ
- سیستم خنک‌کننده و اگزوز
- سیستم روغن‌کاری
- شارژر باتری
- قسمت اصلی مونتاژ شده و قاب
موتور
قسمت اصلی و محرک دستگاه که منبع انرژی مکانیکی دستگاه می‌باشد. موتور دستگاه بر حسب کاربری و کاربرد می‌تواند به‌صورت گازی، بنزینی و یا دیزل انتخاب گردد.
ژنراتور
مهم‌ترین و اصلی‌ترین قسمت یک موتور برق، ژنراتور است که وظیفه تولید و تبدیل انرژی مکانیکی به برق را بر عهده دارد. اصلی‌ترین موارد در مورد تعیین نحوه و کارکرد ژنراتور، سیم‌پیچی استاتور و رتور و جریان تحریک آن است.
سیستم سوخت
معمولاً به‌صورت یک باک یا مخزن بوده که وظیفه تأمین سوخت موردنیاز برای موتور را بر عهده دارد.
تنظیم‌کننده ولتاژ
وظیفه تنظیم مقدار ولتاژ خروجی را بر عهده داشته، همچنین وظیفه تبدیل جریان AC به DC یا بالعکس بر عهده این قسمت از دستگاه موتور برق است.
سیستم خنک‌کننده
استفادهٔ مداوم از موتور برق باعث می‌شود اجزای داخلی آن داغ شود. اگر این گرما در محفظه موتور باقی بماند، باعث آسیب رسیدن به اجزای موتور می‌شود. به همین دلیل وجود سیستمی جهت خروج این گرما و خنک شدن اجزای موتور الزامی است. ازاین‌رو از سیستم خنک‌کننده جهت این امر استفاده می‌شود.
سیستم روغن‌کاری
جهت افزایش طول عمر اجزای موتور و جلوگیری از سایش قسمت‌های مختلف در اثر درگیری دائم، وجود یک سیستم جهت روان کاری و روغن‌کاری بسیار ضروری است.
شارژر باتری
وظیفه شارژ باتری دیزل ژنراتور بر عهده این قسمت می‌باشد.
قسمت اصلی مونتاژشده و قاب (شاسی ژنراتور)
شامل بدنه و قسمت اصلی دستگاه بوده که تمامی اجزا بر روی آن نصب می‌شوند.
8 نکته مهم جهت افزایش طول عمر ژنراتور برق
جهت افزایش طول عمر مفید و به حداکثر رسیدن میزان کارایی دستگاه، باید همواره مسائلی را مدنظر داشت و چک نمود تا در هنگام کار با دستگاه دچار مشکل نشویم. در اینجا این موارد را برای شما ذکر می‌کنیم:
- چک کردن درجه حرارت دستگاه موتور برق
- چک کردن میزان فشار دستگاه ژنراتور برق
- چک کردن سطح آب خنک کاری
- بازرسی سطح روغن دستگاه جهت روانکاری و روغن‌کاری قسمت‌های مختلف
- چک کردن مقدار دود خروجی از دستگاه موتور برق بنزنی
- چک کردن میزان سوخت مصرفی دستگاه موتور برق خانگی
- چک کردن مقدار ارتعاش و صدای دستگاه موتور برق
- بازرسی آب‌بند بودن تمام قسمت‌ها و عدم وجود نشت
ژنراتور دیزلی یا بنزینی؟ کدام یک مناسب کار شما است؟
اینکه کدام یک از ژنراتورها جوابگوی کار شماست، سوال بسیار مشکلی است. اما برای پاسخ‌دادن به این سوال، باید میزان توانی که نیاز دارید را به طور کامل و شفاف مشخص کنید.
به‌عنوان یک قاعده کلی ژنراتورهای بنزینی جهت عملیات کوچک همچون: مسافرت‌های چادری و مزارع بسیار کوچک ایدئال و مناسب بوده و ژنراتورهای دیزل به دلیل قدرت بالا جهت عملیات و پروژه‌های بزرگ همچون مزارع یا پروژه‌های ساختمانی در مقیاس بالا مناسب هستند. در این قسمت سعی داریم مقایسه‌ای بین موتور برق‌های بنزینی و دیزلی برای شما انجام دهیم تا شما انتخاب ایده‌آلی برای خرید یک موتور برق داشته باشید:
1- مقایسه از لحاظ راندمان سوخت
موتورهای برق دیزل راندمان بیشتری نسبت به موتورهای برق بنزینی دارند و میزان خروجی و نیروی بیشتری را با مصرف سوخت کمتری تولید می‌کنند؛ اما آن‌ها سنگین‌تر بوده و وزن بیشتری نسبت به موتورهای بنزینی دارند.
2- طول عمر دستگاه
کدام ژنراتور برای عملیات با مدت‌زمان طولانی مناسب‌تر است؟ هر ژنراتوری که شما انتخاب می‌کنید، باید باقدرت و در پاره‌ای از مواقع به‌سختی کار کند تا میزان خروجی و قدرت موردنظر شما را ایجاد کند. بااین‌وجود ژنراتورهای بنزینی با تنش و فشار بسیار زیاد، ولتاژ موردنظر شما را تولید می‌کنند. در حالی که ژنراتورهای دیزل قادرند بدون وقفه و بدون فشار زیاد کارکرده تا ولتاژ موردنظر شما را ایجاد کنند. فشار کمتر روی اجزای داخلی موتور موجب افزایش طول عمر آن‌ها شده، به همین دلیل نیاز به عملیات تعمیر و نگهداری موتور دیزل نسبت به بنزینی کمتر است.
یکی دیگر از ویژگی‌های موتور دیزل قابلیت خود روغن‌کاری آن‌ها به دلیل وجود روغن در گازوئیل است. ویژگی خود روغن‌کاری به طول عمر موتورهای دیزل و اجزای آن کمک می‌کند؛ اما برای یک موتور بنزینی دو زمانه نیاز است که بنزین و روغن در مخزن ریخته شود که در درازمدت ممکن است سیستم سوخت‌رسانی موتورهای بنزینی را دچار مشکل کرده و موجب افزایش هزینه تعمیرات و پروسه تعمیرات و نگهداری موتورهای بنزینی نسبت به دیزل شود، درحالی‌که 1- هزینه تعمیرات و 2- پروسه تعمیرات و نگهداری دو موردی است که هنگام استفاده از موتورهای دیزل نگران آن‌ها نیستیم.
3- قابلیت اطمینان
بزرگ‌ترین ژنراتورهای دیزل نیاز به حداقل تعمیر و نگهداری با هزینه مناسب را دارند، یکی از دلایل این امر، سادگی نسبی موتور دیزلی در مقایسه با موتور ژنراتور بنزینی است. همچنین سادگی موتور دیزل باعث می‌شود تا عمل خنک شدن آن با سهولت انجام گیرد. موتور دیزل دارای سهولت، کارایی و قابلیت اطمینان بیشتری نسبت به موتور بنزینی است.
مقایسه ویژگی‌های ژنراتورهای دیزلی و بنزینی به‌صورت خلاصه
- قیمت سوخت موتورهای بنزینی سه برابر موتورهای گازوئیلی است.
- قیمت ژنراتورهای دیزل 30 تا 50 درصد از ژنراتورهای بنزینی بیشتر است.
- روشن‌کردن موتورهای بنزینی با استارت برقی یا هندل بسیار ساده‌تر از موتورهای دیزل است.
- راندمان، طول عمر و قابلیت اطمینان ژنراتورهای دیزل بیشتر از ژنراتورهای بنزینی است.
- موتورهای دیزل دارای وزن بیشتری نسبت به موتورهای بنزینی است.
- هزینه تعمیرات و پروسه تعمیر و نگهداری موتورهای دیزل نسبت به بنزینی ساده‌تر و با هزینه کمتر همراه است.
تعمیر و نگهداری موتور برق
چرا ما به نگهداری از ژنراتور نیاز داریم؟ این سوالی است که باید از خود بپرسیم تا دستگاه ما طول عمر و راندمان کاری بالای خود را حفظ کند.
با گسترش شبکه برق در سرتاسر جهان، این انرژی در میلیون‌ها خانه و کسب‌وکار مختلف نفوذ کرده است. بااین‌حال بر اثر طوفان‌ها، سیل‌ها و خرابی تجهیزات در مناطق مختلف جغرافیایی، قطع برق، مردم زیادی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. در این باره می‌توان به آمار سال 2012 در ایالات متحده آمریکا اشاره کرد که در آن سال بیش از 2800 قطع برق ناخواسته به مدت‌زمان 2.5 ساعت رخ‌داده است.
قطع برق در بیمارستان‌ها، مراکز مراقبتی و بهداشتی می‌تواند تهدیدکننده جان افراد باشد و همچنین زیان مالی به میزان 20000 دلار الی 2 میلیون دلار را تحمیل کند.
تعمیر و نگهداری نقشی اساسی در افزایش طول عمر موتور برق را دارد، بنابراین باید برنامه‌ای منظم جهت نگهداری از دستگاه در نظر گرفته شود.
3 دلیل مهم نقص ژنراتور ها در شروع کار
- سوئیچ استارت در شروع کار به‌جای قرارگرفتن در حالت Auto در حالت Off قرار گرفته است.
- در شروع کار باتری‌ها در حالت شارژ کامل قرار ندارد.
- فیلتر سوخت به علت آلودگی و ناخالصی‌های موجود بسته شده است.
تمام موارد مربوط به تعمیر و نگهداری ژنراتورها باید توسط پرسنل مجرب و آموزش‌دیده انجام شود، تا از بروز عیوب احتمالی تا حد زیادی پیشگیری شود. در ادامه مواردی که باید به طور منظم و در بازه‌های زمانی مشخص انجام گیرد را برای شما شرح داده‌ایم:
تعمیر و نگهداری پیشگیرانه
به علت دوام و مقاومت بالای موتورهای دیزل، اکثر موارد نگهداری از نوع پیشگیرانه بوده و شامل موارد زیر است:
- بازرسی‌های عمومی موتور برق
- سرویس سیستم روغن‌کاری
- سرویس سیستم خنک کاری
- سرویس سیستم سوخت‌رسانی
- سرویس و تست استارت باتری‌ها
- بکار انداختن منظم موتور برق بنزینی
برنامه زمانی انجام این موارد باتوجه‌به سیکل کاری موتور برق انجام می‌گیرد. به طور مثال اگر موتور برق به طور مکرر مورداستفاده قرار گیرد باید در فواصل زمانی کوتاه‌تری انجام گیرد.
5 عامل اساسی که باعث کاهش عمر ژنراتورها می‌شود
- استفاده از دیزل ژنراتور به طور مکرر
- استفاده از ژنراتور در محیط کاری با دمای حرارت بالا
- قرارگرفتن در معرض تغییرات آب‌وهوایی
- قرارگرفتن در معرض آب‌شور
- قرارگرفتن در معرض گردوغبار و سایر آلودگی‌های هوا
درهرحال باید باتوجه‌به استانداردهای سازنده ژنراتور تمامی موارد تعمیر و نگهداری انجام شده و همچنین با یک برنامه زمانی منظم تمامی موارد مربوط به نگهداری ژنراتور ثبت گردد.
جدول زیر یک جدول عمومی جهت نگهداری اکثر ژنراتورها می‌باشد
| مورد مربوط به نگهداری | روزانه | هفتگی | ماهانه | شش ماهه | سالانه |
| بازرسی | * | ||||
| گرمکن خنک‌کن | * | ||||
| چک‌کردن سطح مایع خنک‌کننده | * | ||||
| چک‌کردن سطح روغن | * | ||||
| چک‌کردن سطح سوخت | * | ||||
| چک‌کردن مجاری هوا | * | ||||
| چک‌کردن شارژر باطری | * | ||||
| تخلیه فیلتر سوخت | * | ||||
| تخلیه آب از باک سوخت | * | ||||
| چک‌کردن کشش تسمه | * | ||||
| چک‌کردن رسوب داخل اگزوز | * | ||||
| تعویض روغن و فیلتر | * | ||||
| تعویض المنت فیلتر هوا | * | ||||
| چک‌کردن شلنگ های رادیاتور | * | ||||
| تعویض فیلتر سوخت | * | ||||
| پاک‌سازی سیستم خنک‌کاری | * |
نکات ایمنی در هنگام استفاده از ژنراتور برق
ژنراتور برق یا همان موتور برق به همان اندازه که می‌توانند مفید باشند و در مواقع قطع برق و اضطرار به کار گرفته شود، در صورت عدم رعایت نکات ایمنی می‌توانند خطرناک و تهدیدکننده جان انسان‌ها باشند. در این قسمت تعدادی از علائم ایمنی موتور برق‌ها را به نمایش گذاشته‌ایم.
همچنین به دلیل استفاده زیاد از ژنراتورها و اهمیت نکات ایمنی مربوط به آن‌ها، در لیست زیر نکات ایمنی در هنگام راه‌اندازی را مشاهده کنید:
لیست مهم‌ترین نکات ایمنی مربوط به راه‌اندازی ژنراتورها
| ردیف | عنوان |
| 1 | در هنگام پرکردن مخزن سوخت دیزل ژنراتور بسیار دقت شود که هیچ سوختی بر روی بدنه دیزل ژنراتور ریخته نشود. |
| 2 | مطمئن شوید که الکتریسیته ساکن در مخزن ژنراتور وجود ندارد. |
| 3 | از قراردادن مواد مشتعل شونده در اطراف دیزل ژنراتور جدا خودداری نمایید. |
| 4 | همیشه از میزان توان موتور برق خودآگاه بوده و بیش از توان ژنراتور از آن کار نکشید، چون باعث داغ شدن موتور و آسیب‌های جدی به اجزای آن می‌گردد. |
| 5 | همواره تجهیزات و اتصالات مربوط به سیستم سوخت‌رسانی را چک نموده و از سالم بودن آن‌ها مطمئن شوید تا امکان بروز حوادث غیرمترقبه را کاهش دهید. |
خطراتی که هنگام کار با موتور برق انسان را تهدید می‌کند
- مسمومیت از طریق گاز مونوکسید کربن موجود در دود حاصل از احتراق موتور دیزل
- شوک الکتریکی و برق‌گرفتگی
- آتش‌سوزی
- سازمان بهداشت ایمنی و شغلی موارد ایمنی زیر را در حین کار با ژنراتورها پیشنهاد می‌دهد:
پیشنهادهایی مبنی بر جلوگیری از شوک الکتریکی و برق‌گرفتگی
- هرگز موتور برق را به طور مستقیم به سیستم برق منزل، دفتر کار و … متصل نکنید، مگر اینکه یک برق‌کار مجرب به‌درستی موتور برق را با سوئیچ انتقال نصب کرده باشد.
- به‌هیچ‌وجه لوازم الکتریکی را مستقیماً به ژنراتور برق متصل نکنید. این کار را با استفاده از کابل‌هایی که سازنده دستگاه آن را پیشنهاد می‌دهد انجام داده و در هر شرایطی از سالم بودن کابل اطمینان حاصل نمایید.
- موتور برق بنزینی را در شرایط خشک نگه دارید. در شرایط بارانی از موتور برق استفاده نکرده و در صورت امکان با استفاده از یک سایبان از آن محافظت کنید.
پیشنهادهایی مبنی بر جلوگیری از مسمومیت بر اثر گاز مونوکسید کربن
- هرگز از موتور برق در داخل ساختمان و یا فضاهای محصوری مانند گاراژها و زیرزمین‌ها استفاده نکنید.
- اطمینان حاصل کنید تا در اطراف ژنراتور 3 تا 4 فوت فضای خالی وجود داشته باشد و در بالای ژنراتور برق فضای کافی جهت تهویه وجود داشته باشد.
- احتیاط حاصل نمایید تا موتور برق بنزینی در نزدیکی درها، پنجره‌ها و ورودی‌ها قرار نداشته باشد، تا فضا از گاز مونوکسید کربن اشغال نشود.
- علائمی همچون سردرد، سرگیجه، تهوع و خستگی نشان‌دهنده مسمومیت بر اثر گاز مونوکسید کربن می‌باشد. اگر این علائم را در خود یا سایر افراد پیرامون ژنراتور دیدید، بلافاصله خود را به پزشک برسانید و تا زمانی که مکان ژنراتور از مونوکسید کربن پاک‌سازی نشده است، به محل نصب ژنراتور بازنگردید.
خطرات آتش‌سوزی و موارد ایمنی جهت جلوگیری از آتش‌سوزی
- موتور برق هنگام کار گرم شده و تا مدت‌ها پس از خاموش شدن داغ می‌مانند، به همین علت با ریزش سوخت می‌توانند محترق شوند.
- قبل از سوخت‌گیری، ژنراتور را خاموش کرده و اجازه دهید خنک شود.
- بنزین و سایر سوخت‌های ژنراتور را در ظروف مناسب و استاندارد ذخیره و منتقل شوند و این ظروف دارای مجرای تهویه باشند.
- مخازن سوخت را از دستگاه‌های تولیدکننده گرما و اشتعال نظیر خود ژنراتور، سیگار، فندک، آب‌گرم‌کن و کبریت دور نگه داشته و همچنین در اطراف این مخازن سیگار نکشید.
خطرات ناشی از سروصدا و ارتعاش
- موتورهای ژنراتور برق سروصدا و ارتعاش تولید می‌کنند.
- صدای بیش از حد و ارتعاش باعث کاهش شنوایی و ایجاد خستگی می‌کند و می‌تواند عملکرد شغلی فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد.
- ژنراتورهای قابل‌حمل را در حد امکان به‌دوراز مناطقی که افراد در حال کار هستند نگه دارید.
- در صورت امکان حتماً از محافظ‌های گوش استفاده کنید.
