بررسی انواع لیتر شمار؛ از دیجیتالی تا مکانیکی

در این مطلب قصد داریم درباره دستگاهی به نام لیتر شمار توضیح دهیم؛ اما ابتدا می‌خواهم یک مقدمه کوتاه بگویم. برای سنجش هر چیزی باید ابزاری در اختیار داشته باشیم، مثلاً برای اندازه‌گیری وزن باید از ترازو استفاده کنیم، برای اندازه‌گیری طول باید از متر استفاده کنیم. مثلاً برای سنجش عیار طلا از وسیله‌ای به نام سنگ محک استفاده می‌کنند و آن‌قدر این وسیله در نقش خود جای افتاده که به‌عنوان یک ضرب‌المثل از آن استفاده می‌کنند. برای سنجش میزان عبور سیالات یا مصرف آن‌ها نیز از دستگاهی به نام لیتر شمار استفاده می‌شود. این وسیله را حتماً بارهاوبارها دیده‌اید اما شاید اسم آن به گوشتان آشنا نباشد. در واقع وقتی پمپ‌بنزین‌ها برای سوخت‌گیری خودروی خود وارد می‌شوید، روی پمپ اعداد و ارقامی مشاهده می‌کنید که دائماً در حال تغییر هستند. درگذشته این اعدام ارقام روی قطعات پلاستیکی در کنار هم قرار گرفته بود اما امروزه آن‌ها را روی بردهای دیجیتالی مشاهده می‌کنید. در واقع این قسمت که کنتور می‌اندازد را لیتر شمار می‌گویند و دستگاهی برای اندازه‌گیری مقدار سیالاتی است که از آن عبور می‌کند. برای همین وقتی می‌خواهید پول بنزین را حساب کنید، ابتدا باید ببینید لیتر شمار میزان بنزینی که سوخت‌گیری کرده‌اید را چقدر ثبت کرده است. همان‌طور که از متن هم متوجه شدید این دستگاه دو مدل مکانیکی و دیجیتالی دارد که در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت.

بررسی انواع دستگاه لیتر شمار و کاربرد هر یک از آن‌ها

لیتر شمار باتوجه‌به نوع سیالی که از آن عبور می‌کند به همان نام شناخته می‌شود. مثلاً برای اگر بخواهیم میزان آب عبور کرده را بر حسب لیتر شمارش کنیم باید از دستگاه لیتر شمار آب بهره ببریم. یا برای گاز مایع از لیتر شمار گاز مایع استفاده می‌کنند.

نکته مهم: هر لیتر شمار برای اندازه‌گیری سیال خاصی طراحی شده است، یعنی نمی‌توان از لیتر شمار بنزین به‌جای لیتر شمار روغن استفاده کرد. چراکه به لحاظ فیزیکی و شیمیایی خواص این سیالات متفاوت است.

با توجه به مطالبی که تا اینجا توضیح دادیم حالا بهتر است سراغ انواع لیتر شمار برویم: این دستگاه در دو نوع تولید می‌شود:

1. لیتر شمار مکانیکی
2. لیتر شمار دیجیتالی

لیتر شمار مکانیکی و مدل‌های مختلف آن

قدیمی‌ترین نوع دستگاه لیتر شمار، همین مدل است که همه ما در جایگاه‌های بنزین، گاز و گازوئیل سوخت دیده‌ایم. که بعلت جنس بدنه آن به لیترشمار استیل هم شناخته شده است. امروزه با اضافه‌شدن کارت سوخت و دیجیتالی شدن پمپ‌های سوخت‌گیری دیگر از لیتر شمار مکانیکی استفاده نمی‌کنند. بااین‌حال برای کارهای دیگری همچنان یکی از پرفروش‌ترین انواع لیتر شمار نوع مکانیکی است.

هر لیتر شمار برای اندازه‌گیری سیال خاصی طراحی شده است، یعنی نمی‌توان از لیتر شمار بنزین به‌جای لیتر شمار روغن استفاده کرد. چراکه به لحاظ فیزیکی و شیمیایی خواص این سیالات متفاوت است. از لیترشمارها برای محاسبه مایعات مختلف استفاده می‌شود، بطور مثال: لیترشمار شیر، لیترشمار گازوئیل، لیترشمار نفت

لیتر شمار مکانیکی از چه اجزایی تشکیل شده است؟

هر لیتر شمار مکانیکی از چند قسمت تشکیل شده است که عبارتند از:

1. بدنه اصلی
2. پیچ صفر کننده
3. صفحه ارقام اصلی
4. صفحه ارقام توتال یا مجموع
5. دهانه ورودی
6. دهانه خروجی
7. توربین

بدنه بیشتر لیتر شمارهای مکانیکی از پلاستیک ساخته شده است، برخی دستگاه‌ها نیز وجود دارد که قسمتی از آن آلومینیومی است. در سمت چپ لیتر شمار بنزین یک فلکه یا پیچ وجود دارد که اگر بخواهیم ارقام صفحه نمایشگر اصلی را صفر کنیم باید از این پیچ استفاده کنیم. صفحه ارقام اصلی نیز همان ارقامی است که با عبور سیالات به حرکت درآمده و میزان سیال عبور کرده را شمارش می‌کند. زیر این قسمت، یک صفحه نمایشگر دیگر وجود دارد که ارقام بیشتری در آن وجود دارد، این ارقام میزان تمام سیالاتی که تاکنون از لیتر شمار عبور کرده است را محاسبه می‌کند. صفحه نمایشگر ارقام اصلی تا چهار رقم را شمارش کرده اما صفحه نمایشگر مجموع، تا هشت رقم را محاسبه می‌کند. دهانه ورودی و خروجی لیتر شمار هم برای ورود و خروج سیال تعبیه شده است. داخل لیتر شمار نیز یک توربین قرار داده شده که سیال آن را به گردش درآورده و موجب محاسبه میزان آن خواهد شد.

لیتر شمار مکانیکی چگونه کار می‌کند؟

هر لیتر شماری دو دهانه دارد، یکی دهانه ورودی و دیگری دهانه خروجی، وقتی سیال از دهانه ورودی وارد لیتر شمار می‌شود پروانه یا توربینی که داخل دستگاه تعبیه شده است را به چرخش در می‌آورد. با گردش این توربین، اعداد و ارقامی که روی مشاهده می‌کنید نیز به حرکت در می‌آید. تمامی این فرایند به‌صورت مکانیکی و با استفاده از چرخ‌دنده‌ها رخ می‌دهد. در حقیقت چرخ‌دنده‌ها به صورتی تعبیه شده و در آزمایشگاه تست شده است که با گذشتن هر لیتر آب، یک رقم شماره بیندازد.

لیتر شمار مکانیکی چه اندازه‌هایی دارد؟

اندازه لیتر شمار مکانیکی بر اساس قطر دهانه ورودی و خروجی آن محاسبه می‌شود، گاهی اوقات ممکن است میزان سیال ما خیلی زیاد باشد، برای همین باید قطر دهانه دستگاه لیتر شمار بزرگ‌تر باشد. لیتر شمار مکانیکی دو اندازه دارد:

1. لیتر شمار 1 اینچ
2. لیتر شمار 2 اینچ

قیمت دستگاه لیتر شمار مکانیکی چقدر است؟

قیمت لیتر شمار یک اینچ مکانیکی در دو سر طیف قیمت‌های این دستگاه قرار می‌گیرد یعنی مدل یک اینچ آن کمترین قیمت و لیتر شمار 2 اینچ بیشترین قیمت را دارد حتی از نوع دیجیتال آن. تمامی دستگاه‌های لیتر شمار که در بازار ایران به فروش می‌رسد ساخت کشور چین است اما برخی تولیدکنندگان داخلی نیز این محصول را تولید کرده‌اند.

لیتر شمار دیجیتالی و مدل‌های مختلف آن

در بین انواع دستگاه لیتر شمار، مدل دیگری که کارایی بالایی دارد لیتر شمار دیجیتال است. لیتر شمار دیجیتالی همان کار را انجام می‌دهد اما برای محاسبه از سنسورهای مخصوصی که داخل آن تعبیه شده است استفاده می‌کند. چیزی که امروزه در تمام جایگاه‌های سوخت کشور مشاهده می‌کنید که حتی قادر به محاسبه چند رقم اعشار هستند، همین لیتر شمار دیجیتالی است. در ادامه به بررسی اجزا، قیمت و اندازه‌های این لیتر شمار خواهیم پرداخت. از جمله ویژگی‌های مثبت این دستگاه، کالیبره شدن راحت لیتر شمار است که تنها با یک دکمه می‌توانید این کار را انجام دهید.

بررسی اجزا و نحوه کار لیتر شمار دیجیتالی

اندازه این دستگاه کوچک‌تر. از نوع مکانیکی است، تمامی قطعات لیتر شمار دیجیتال شامل بورد الکترونیکی، صفحه نمایشگر، دکمه‌های تنظیم و دریچه ورودی و خروجی می‌شود. زمانی که سیالی مانند بنزین از دهانه ورودی وارد لیتر شمار دیجیتال می‌شود، به‌وسیله سنسورهایی میزان آب وارد شده و خارج شده اندازه‌گیری می‌شود و روی صفحه‌نمایش نشان داده می‌شود. برخلاف لیتر شمار مکانیکی که اعشار را نشان نمی‌دهد، این مدل می‌تواند تا 5 رقم اعشار را نیز نشان دهد بنابراین خیلی دقیق‌تر از لیتر شمار مکانیکی است.

اندازه‌ها و مزایای لیتر شمار دیجیتالی

لیتر شمار دیجیتالی بر خلاف مدل مکانیکی که 2 اندازه داشت، در 3 سایز تولید می‌شود که عبارت‌اند از:

• 1 اینچ
• 1.5 اینچ
• 2 اینچ

بیشترین فروش این دستگاه متعلق به نوع 1 اینچ است اما اگر میزان سیال شما زیاد باشد باید از اندازه‌های بزرگ‌تر استفاده کنید. در جدول زیر مزایای لیتر شمار دیجیتالی نمایش داده شده است.

قیمت لیتر شمار دیجیتال چقدر است؟

قیمت لیتر شمار دیجیتالی با توجه به اندازه دهانه ورودی و خروجی آن (1 اینچ، 1.5 اینچ و 2 اینچ) متفاوت است. اگر بخواهیم این قیمت را با لیتر شمار مکانیکی مقایسه کنیم، همانطور که در ابتدای مطلب هم گفتیم، قیمت لیترشمار مکانیکی 2 اینچ بالاترین قیمت را دارد. با این حال اگر می‌خواهید از آخرین قیمت لیتر شمار دیجیتال با خبر شوید می‌توانید با کارشناسان فروش ابزارینو تماس بگیرید.