نحوه انتخاب لجن کش (راهنمای خرید)

پمپ‌ها انواع بسیار مختلفی دارد و علت تنوع در ساخت پمپ‌های مختلف این است که نوع سیالاتی که با این دستگاه پمپاژ می‌شود متفاوت است بنابراین از یک پمپ آب برای پمپاژ کردن آب تمیز استفاده می‌شود و از پمپ دیگر برای بالا کشیدن لجن‌هایی که در کف استخر، چاه و غیره جا خوش کرده و باعث دردسر شده‌اند. امروز می‌خواهیم درباره پمپ لجن کش بگوییم و اینکه چه نکاتی را باید درباره لجن کش بدانیم تا خرید خوبی داشته باشیم؟ پس اگر قصد خرید یک دستگاه لجن کش دارید حتما این مطلب را تا انتها مطالعه کنید.

پمپ لجن کش چیست؟

پمپ لجن کش تقریبا چیزی شبیه سایر پمپ‌ها است یعنی ساختاری مانند پمپ آب خانگی دارد و به وسیله یک پروانه لجن را به بالا پمپاژ می‌کند. اما تفاوتی که با پمپ‌های معمولی دارد این است که توربین آن به صورت عمودی است که به وسیله یک موتور الکتریکی به حرکت در آمده و با ایجاد نیروی گریز از مرکز امکان بالا آمدن سیالات لجنی را به وجود می‌آورد. پمپ لجن کش انواع مختلفی دارد و برندهای زیادی اقدام به تولید این محصول کرده‌اند، از برندهای ایرانی گرفته تا خارجی، از چینی گرفته تا اروپایی و از پمپ لجن کش سه فاز گرفته تا تک فاز. از جمله مهم‌ترین برندهای این محصول می‌توان به لجن کش استریم، لجن کش اسپیکو، لجن کش پمپیران و … اشاره کرد. البته این دستگاه را با نام‌های دیگری مثل لجن کش بنزینی یا لجن کش برقی نیز می‌شناسند که در ادامه درباره هر یک توضیح خواهیم داد.

کاربرد لجن کش چیست؟

مهم‌ترین کاری که به وسیله پمپ لجن کش می‌توان انجام داد انتقال آب‌های آلوده است که دارای ذرات معلق بزرگ می‌باشند که به آن لجن گفته می‌شود. به عنوان مثال برای فاضلاب‌ها، سیالات گل‌آلود، چاه‌های رسوب کرده و مواردی از این قبیل مناسب است. آب‌هایی که غلظت بالایی داشته و ظاهری خمیری شکل گرفته‌اند نیز با این پمپ می‌توان انتقال داد.

ساختار پمپ لجن کش به چه صورت است؟

از آنجایی که لجن کش درون آب قرار می‌گیرد بنابراین ساختاری کاملا آب‌بندی شده دارد، برای این کار از کاسه نمدها یا آب‌بندهای مکانیکی استفاده شده است. به این ترتیب امکان اینکه آب به داخل موتور لجن کش نفوذ کند وجود ندارد. الکتروموتور لجن کش با ایجاد نیروی گریز از مرکز باعث ایجاد نیروی جنبشی داخل سیال شده و آن را به صورت عمودی به بالا حرکت می‌دهد. این الکتروموتورها انواع مختلفی از جمله تک فاز و سه فاز دارند که با توجه به نوع کاری که می‌خواهید انجام دهید باید دست به انتخاب بزنید.

لجن کش سه فاز بخریم یا تک فاز؟

همانگونه که گفتیم الکتروموتور لجن کش‌ها به دو دسته تک فاز و سه فاز تقسیم می‌شوند؛ لجن کش‌های تک فاز توان و قدرت کمتری دارند اما برعکس الکتروموتورهای سه فاز توان بیشتری دارند، اما محدودیت لجن کش سه فاز در این است که همه جا نمی‌توان از آن استفاده کرد چراکه دسترسی به برق سه فاز در همه جا ممکن نیست. بنابراین متداول‌ترین نوع لجن کش‌ها نوع تکفاز هستند که از سوی بیشتر مشتریان انتخاب می‌شوند. از لجن کش سه فاز برای فضاهای صنعتی، کارگاهی و محیط‌های بزرگی که امکان دسترسی به برق سه فاز وجود داشته باشد استفاده می‌کنند.

پمپ لجن کش شناور بهتر است یا خشک؟

لجن کش‌ها را می‌توان به دو دسته دیگر نیز تقسیم کرد که عبارتند از:

• لجن کش خشک
• لجن کش شناور

لجن کش شناور چیست؟

لجن کش شناور همانگونه که از نام آن پیداست به صورتی آب بندی شده که می‌تواند در مایعات و سیالات شناور شده و کار کند. این پمپ‌ها درجه ایمنی بالایی داشته و از آنجایی که داخل سیال شناور است از بالا رفتن دمای الکتروموتور جلوگیری می‌شود. همانطور که می‌دانید داغ شدن الکتروموتورها یکی از دلایل اصلی سوختن آن‌ها و کاهش عمر مفیدشان است. بنابراین مزیت پمپ لجن کش شناور این است که موتور داغ نمی‌شود و گرمای در حد معمول و طبیعی است بنابراین راندمان کاری الکتروموتور بالاتر بوده و عمر مفید آن نیز افزایش می‌یابد. لجن کش‌های شناور نیز در دو نوع تولید می‌شوند:

1. لجن کش شناور ثابت
2. لجن کش شناور متحرک

لجن کش‌های شناور تنوع بالایی در اندازه دهانه خروجی خود دارند و این مقدار از 1.5 الی بیست اینچ متغیر است.

لجن کش خشک چیست؟

اگر قصد خرید لجن کش مدل خشک دارید باید این نکته را بدانید که این دستگاه را نمی‌توانید داخل آب یا سیالات شناور یا به اصطلاح مستغرق کنید بلکه باید در نقطه‌ای مشخص آن را قرار داده یا نصب کنید با این حال منظور از خشک بودن این دستگاه این است که شما باید الکتروموتور را بیرون از آب قرار دهید اما پمپ لجن کش خشک داخل سیال قرار می‌گیرد.

انتخاب بین لجن کش با پروانه استیل، برنجی یا چدنی؟

ما در مطالبی که پیش از این درباره پمپ آب خانگی نوشته بودیم درباره انواع پمپ‌ها با پروانه‌های مختلف توضیحاتی داده بودیم، از جمله اینکه جنس پروانه‌ها می‌تواند استیل، برنجی یا چدنی باشد. هر یک از این موارد دارای مزیت‌ها و معایبی است و می‌تواند در انتخاب شما تاثیرگذار باشد؛ به طور کلی باید بدانید که پمپ لجن کش‌ها به لحاظ نوع پروانه به چهار دسته تقسیم می‌شوند که عبارتند از:

• لجن کش با پروانه استیل
• لجن کش با پروانه برنجی یا برنزی
• لجن کش با پروانه چدنی
• لجن کش با پروانه خردکن

لجن کش با پروانه استیل

اولین، پرفروش‌ترین و پرطرفداراترین نوع لجن کش، دستگاهی است که دارای پروانه استیل باشد، استیل نیز همان فولاد ضدزنگ است. بیشتر پمپ‌ها چه پمپ لجن کش، چه پمپ آب خانگی و چه پمپ کفش‌کش، دارای پروانه استیل هستند. استیل از آنجایی که فولادی است مقاومت بالایی در برابر فرسایش‌های ناشی از سیالات دارد به همین دلیل حتی اگر سیالی دارای مواد قلیایی باشد نیز پروانه دچار مشکل نخواهد شد. بنابراین اگر از پمپ لجن کش برای مکان‌هایی استفاده کنید که آب یا مایع آن دارای مواد اسیدی است بهتر است لجن کش با پروانه استیل خریداری کنید.

لجن کش با پروانه برنزی و برنجی

یک اشتباه رایج بین بیشتر مردم وجود دارد که برنز و برنج را یکی می‌دانند در حالیکه این دو آلیاژ با هم تفاوتی در ترکیبات خود دارند. در واقع برنز مس بیشتری نسبت به برنج دارد و به همین دلیل مقاومت آن نیز بالاتر است. بنابراین به خاطر داشته باشید که پمپ لجن کش با پروانه برنجی را به جای پروانه برنزی خریداری نکنید. این نکته را نیز به خاطر داشته باشید که لجن‌کش‌ها با پروانه برنزی قیمت بالاتری داشته و استفاده کمتری دارند ولی از آنجایی که برای انتقال سیالاتی که خاصیت یونی آن‌ها بالا است یا به اصطلاح شور هستند مناسب‌تر می‌باشند.

لجن کش با پروانه چدنی

بعد از پروانه استیل، لجن کش‌هایی که دارای پروانه چدنی هستند استفاده فراوانی دارند و دلیل اصلی آن هم قیمت مقرون به صرفه آن است. این پمپ دارای پروانه‌های چدنی است. برخی مدل‌ها ممکن است دارای بدنه چدنی نیز باشند. موارد مصرف لجن کش بیشتر برای انتقال سیالاتی است که غلیظ بوده و فاقد مواد قلیایی یا اسیدی باشد، چراکه چدن در برابر مواد اسیدی، امکان فرسایش بیشتری دارد.  

لجن کش خردکن دار

برخی لجن کش‌ها در دهانه ورودی خود دارای تیغه‌های تیز و برنده‌ای هستند که وقتی اجسامی مثل پارچه، پلاستیک، کاغذ و غیره وارد پمپ می‌شود آن‌ها را خرد کرده تا مجرای پمپ مسدود نشود. از این پمپ‌ها برای جاهایی که مواد زائد زیاد هستند مناسب است.

قیمت لجن کش با توجه به تک فاز یا سه فاز بودن و همچنین جنس پروانه و بدنه آن متفاوت است. همچنین برخی برندهای ایرانی هستند که قیمت مقرون به صرفه‌تری داشته و برای کسانی که می‌خواهند لجن کش ارزان خریداری کنند مناسب‌تر است.