ماله پروانه ای چیست؟

ماله پروانه ای چیست؟

چرا باید از ماله پروانه ای استفاده کنیم؟ برای ماله پروانه ای از چه موتوری استفاده کنم؟ چه سایزی از ماله پروانه ای مناسب کار من است؟ تفاوت ماله پروانه ای دستی با ماله موتوری نفربر در چیست؟ تفاوت ماله برقی، ماله موتوری و ماله هلیکوپتری در چه مورادی است؟ این‌ها سوالات بیشتر مخاطبان درباره دستگاه ماله موتوری است که در این مطلب قصد پرداختن به آن را داشته و به تمام سوالات بالا پاسخ خواهیم داد.

ماله پروانه ای چیست؟

یکی از پرکاربردترین دستگاه‌ها در صنعت ساختمان که در عملیات بتن‌ریزی برای صاف کردن و پرداخت نهایی سطح بتن استفاده می‌شود و با نام‌های ماله موتوری و ماله برقی نیز شناخته می‌شود، ماله پروانه ای است. ماله موتوری را از این جهت ماله پروانه‌ای نیز می‌نامند که چهار تیغه شبیه پروانه زیر شاسی آن قرار دارد.

این دستگاه از چهار قسمت اصلی تشکیل شده است:

• شاسی ماله پروانه ای
• تیغه ماله موتوری
• سینی ماله هلیکوپتری
• موتور این دستگاه

مهمترین کاربردهای ماله پروانه‌ای

ماله پروانه ای دستگاهی است که در مراحل آخر بتن ریزی برای صاف و صیقلی کردن بتن از آن استفاده می‌شود، مهمترین کاربردهای این دستگاه به شرح زیر است:

• صاف و صیقلی کردن سطوح بتن
• حذف لبه‌های باقی‌مانده که بعد از شمشمه زنی روی سطح بتن باقی‌مانده است
• کف سازی سطوح وسیع همچون فرودگاه، نمایشگاه و سالن‌های ورزشی
• فرو بردن سنگ‌دانه‌های درشت‌تر به درون بتن و پرداخت نهایی سطح
• از بین بردن ناهمواری و خلل و فرج باقیمانده روی بتن
• فشرده و متراکم کردن سطوح بتن
• حذف ترک‌های سطحی به وجود آمده

انواع ماله پروانه‌ای

به‌طور کلی دو نوع ماله موتوری وجود دارد:

1. ماله موتوری دستی
2. ماله موتوری نفربر

در ادامه به تشریح مزایا این دو نوع ماله خواهیم پرداخت.

ماله موتوری دستی

این نوع ماله دارای یک دسته است که توسط یک اپراتور هدایت می‌شود و برای پروژه‌های کوچک تا متوسط بتن‌ریزی همچون پیاده‌رو، پمپ‌بنزین، پارکینگ طبقاتی از آن استفاده می‌شود. این نوع ماله نسبت به ماله پروانه‌ای سرنشین‌دار رایج‌تر است.

ماله موتوری نفربر (سرنشین دار)

این مدل ماله موتوری دارای یک صندلی بر روی ماله است که برای نشستن اپراتور از آن استفاده می‌شود. این مدل ماله برای سطوح وسیع‌تر و حجم کاری بالا همچون فرودگاه‌ها و نمایشگاه‌ها کاربرد دارد.

سایزهای دستگاه ماله پروانه‌ای

ماله پروانه‌ای در سایزهای  ۶۰، ۹۰ و ۱۲۰ سانت ارائه می‌شود. ماله موتوری بتن ۶۰ سانت به دلیل ابعاد کوچک برای فضای کوچک و محدودتر مثل داخل راهرو  مناسب است و سایز ۱۲۰ آن به علت بزرگی برای سطوح وسیع‌تر مناسب است؛ اما پرکاربردترین سایز ماله ۹۰ سانت است که سایزی مابین ۶۰و ۱۲۰ است که قابلیت استفاده در فضاها و امکان بیشتری را دارد، این ماله همچنین بیشترین فروش را در بین تمام ماله پروانه‌ای‌ها با ابعاد مختلف دارد.

انواع برندهای شاسی ماله پروانه‌ای

امروزه کشورهای مختلفی اقدام به تولید ماله پروانه ای می‌کنند، کیفیت و قیمت هر یک از موارد زیر به برند و کشور سازنده بستگی دارد، بیشترین چیزی که در بازار ایران به فروش می‌رسد متعلق به کشورهای چین، ایتالیا، مالزی و بلژیک است. البته استقبال مشتریان از محصولات چینی که قیمت مقرون به صرفه‌تری دارد بیشتر است، در جدول زیر معتبرترین برندها و کشورهای سازنده آن را مشاهده می‌کنید:

انواع برندهای موتور ماله پروانه‌ای

علاوه بر شاسی، موتور این دستگاه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، انواع مختلفی از موتورها را می‌توان روی ماله پروانه ای نصب کرد اما در ایران بیشتر از موتورهای زیر استفاده می‌شود:

1. موتور روبین
2. موتور هوندا
3. موتور چینی

اجزای ماله موتوری

دستگاه ماله پروانه‌ای از دو قسمت شاسی و موتور تشکیل شده است و قسمت شاسی نیز شامل چهار قسمت بدنه اصلی، فولی، تیغه و سینی می‌باشد.

موتور ماله پروانه‌ای نیز به دو دسته زیر تقسیم می‌شود:

1. ماله موتوری که شامل ماله پروانه‌ای با موتور بنزین یا دیزل
2. ماله برقی که شامل ماله پروانه‌ای با الکتروموتور

تیغه ماله پروانه ای

تیغه‌ ماله پروانه ای همچون دستگاه ماله پروانه‌ای شامل سه سایز ۶۰، ۹۰ و ۱۲۰ سانت می‌باشد و به‌طور کلی می‌توان انواع تیغه‌ها را روی ماله موتوری نصب کرد.

سینی ماله پروانه ای

از سینی ماله پروانه ای که یک انحنای محدبی شکل داشته و از آن برای صیقل دادن بتن استفاده می‌شود نیز زیر ماله پروانه‌ای بسته می‌شود. سایز و اندازه سینی نیز در سه سایز ۶۰ سانت، ۹۰ سانت و ۱۲۰ سانت موجود است، این قطعه در دو مدل ایرانی و چینی به فروش می‌رسد.

فولی ماله پروانه‌ای

قسمتی است که روی شفت موتور ماله پروانه ای قرار گرفته و تسمه روی آن نصب می‌شود. ویژگی این فولی قابلیت گریز از مرکز بودن آن است.

روش کار با ماله پروانه‌ای

پس از بتن‌ریزی ابتدا بایستی سطح بتن با شمشه دستی یا شمشه ویبره (شمشمه ماله) صاف گردد و پس از گذشت مدت‌زمانی که بتن خودش را گرفت (یعنی زمانی که اپراتور می‌تواند روی سطح بتن بایستد و جای پای او حدود ۳ میلی‌متر روی سطح باقی می‌ماند) کار ما با ماله پروانه‌ای شروع می‌شود در مرحله اول بهتر است با سرعت کم و آهسته از یک‌گوشه ماله کشی را آغاز کنیم و بایستی حرکت اپراتور رو به عقب باشد که جای پای باقیمانده روی سطح بتن نیز پاک می‌شود که بهترین روش کار با ماله پروانه ای است.

نکات کلیدی که در حین ماله‌کشی باید رعایت کرد

در هنگام کار با ماله پروانه ای باید به برخی نکات توجه کنید، این نکات باعث می‌شود تا هم به دستگاه شما آسیبی نرسد و هم کار به بهترین نحو ممکن انجام شود:

1. در هنگام کف سازی اگر آب روی بتن قرار گرفت یا به تعبیری آب و شیره بتن روی سطح آن آمد، عملیات کف سازی را متوقف کنید تا آب سطح تبخیر شود درصورتی‌که هوا رطوبت دارد و امکان تبخیر آب وجود ندارد یک‌لایه گونی روی سطح بتن کشیده و گرد سیمان خشک را روی گونی بریزید تا باعث جذب آب و خشک شدن سطح بتن شود.
2. برای بتن تازه ریخته شده نمی‌توان از ماله موتوری استفاده کرد بلکه باید در ابتدا توسط شمشه ویبره سطح آن را صاف کرد.
3. زمانی می‌توان از ماله پروانه‌ای استفاده کرد که اصطلاحاً بتون خودش را گرفته باشد به‌طوری‌که وقتی اپراتور روی آن راه می‌رود گرچه جای پای او روی سطح بتن مشخص است اما کفش یا پوتین وی داخل بتن فرو نخواهد رفت.

۵ نکته ایمنی که در اجرای بتن با ماله پروانه ای باید رعایت شود

رعایت نکات ایمنی در اجرای بتن با ماله پروانه ای بسیار توصیه می‌گردد تا از به وجود آمدن حوادث غیرمترقبه جلوگیری گردد.

1. در هنگام استفاده از دستگاه ماله موتوری پوشیدن عینک ایمنی و چکمه‌های دارای محافظ فولادی در قسمت انگشتی ضروری است.
2. برای تعویض تیغه‌ها، ابتدا دستگاه را خاموش و حتماً از دستکش ایمنی استفاده کنید.
3. در هنگام استفاده از دستگاه و زمانی که دارید گوشه‌ها را ماله‌کشی می‌کنید جهت ایمنی و جلوگیری از آسیب به بتن، سرعت دستگاه را کاهش دهید.
4. همیشه جهت کنترل و اپراتور آن از دو دست استفاده نموده، زیرا به دلیل سرعت و قدرت بالای دستگاه در صورت خارج شدن کنترل دستگاه از دست اپراتور، امکان به وجود آمدن حوادث ناگوار وجود خواهد داشت.