ماله پروانه‌ای چیست و چرا باید از ماله پروانه‌ای استفاده کنیم؟
برای ماله پروانه‌ای از چه موتوری استفاده کنم؟
چه سایزی از ماله پروانه‌ای مناسب کار من است؟
تفاوت ماله پروانه‌ای دستی با ماله موتوری نفربر در چیست؟
تفاوت ماله برقی، ماله موتوری و ماله هلیکوپتری در چه مواردی است؟
این‌ها سؤالات بیشتر مخاطبان درباره دستگاه ماله موتوری است که در این مطلب قصد پرداختن به آن را داشته و به تمام سؤالات بالا پاسخ خواهیم داد. برای اینکه شبهات پیرامون چیستی ماله پروانه‌ای از بین برود بهتر است از همین مورد شروع کنیم.
ماله پروانه‌ای چیست؟
خیلی‌ها شاید ندانند ماله پروانه‌ای چیست؟ در حقیقت یکی از پرکاربردترین دستگاه‌ها در صنعت ساختمان که در عملیات بتن‌ریزی برای صاف کردن و پرداخت نهایی سطح بتن استفاده می‌شود و با نام‌های ماله موتوری و ماله برقی نیز شناخته می‌شود، ماله پروانه‌ای است.
ماله موتوری را ازاین‌جهت ماله پروانه‌ای نیز می‌نامند که چهار تیغه شبیه پروانه زیر شاسی آن قرار دارد.
این دستگاه از چهار قسمت اصلی تشکیل شده است:
- شاسی ماله پروانه‌ای
- تیغه ماله موتوری
- سینی ماله هلیکوپتری
- موتور این دستگاه
برخی از کاربران می‌پرسند که ماله پروانه چیست و آیا تفاوتی با ماله پروانه‌ای دارد که باید گفت خیلی تفاوتی با هم ندارند و تنها یک اختلاف واژگانی است. از این نمونه‌ها می‌توان به این سوال که ماله برقی چیست هم اشاره کرد.
در واقع ماله برقی هم همان ماله پروانه‌ای است با این تفاوت که موتور آن الکتریکی است. در پاسخ به سوال پرتکرار شما عزیزان که گفته بودید «ماله موتوری چیست؟» هم باید دوباره به همین موضوع اشاره کنیم که تمامی این دستگاه‌ها یک چیز است و این اسامی در واقع اختلاف در نوع نام‌گذاری این دستگاه است.
مهمترین کاربرد ماله پروانه‌ای
ماله پروانه‌ای دستگاهی است که در مراحل آخر بتن‌ریزی برای صاف و صیقلی کردن بتن از آن استفاده می‌شود، مهمترین کاربرد ماله پروانه‌ای عبارت است از:
- صاف و صیقلی کردن سطوح بتن
- حذف لبه‌های باقیمانده که بعد از شمشه زنی روی سطح بتن باقیمانده است
- کف‌سازی سطوح وسیع همچون فرودگاه، نمایشگاه و سالن‌های ورزشی
- فرو بردن سنگ‌دانه‌های درشت‌تر به درون بتن و پرداخت نهایی سطح
- ازبین‌بردن ناهمواری و خلل‌وفرج باقیمانده روی بتن
- فشرده و متراکم کردن سطوح بتن
- حذف ترک‌های سطحی به وجود آمده
انواع ماله پروانه‌ای چیست؟
به‌طورکلی باتوجه‌به کار ماله پروانه‌ای، دو نوع ماله موتوری وجود دارد:
- ماله موتوری دستی
- ماله موتوری نفربر
در ادامه به تشریح مزایا این دو نوع ماله خواهیم پرداخت.
کاربرد ماله پروانه‌ای دستی
این نوع ماله دارای یک دسته است که توسط یک اپراتور هدایت می‌شود و برای پروژه‌های کوچک تا متوسط بتن‌ریزی همچون پیاده‌رو، پمپ‌بنزین، پارکینگ طبقاتی از آن استفاده می‌شود.
این نوع ماله نسبت به انواع ماله رایج‌تر است و از آن برای کارهای ماله‌کشی در هر پروژه بتنی استفاده می‌شود. در عکس ماله پروانه‌ای که در بالا منتشر شده است، یک مدل از ماله پروانه‌ای نفربر یا سرنشین‌دار را مشاهده می‌کند.
کاربرد ماله پروانه‌ای نفربر یا سرنشین دار
این مدل ماله موتوری دارای یک صندلی بر روی ماله است که برای نشستن اپراتور از آن استفاده می‌شود. این مدل ماله برای سطوح وسیع‌تر و حجم کاری بالا همچون فرودگاه‌ها و نمایشگاه‌ها کاربرد دارد.
در عکس ماله پروانه‌ای منتشر شده در بالای این متن یک مدل دستگاه ماله موتوری سرنشین‌دار را مشاهده می‌کنید.
سایزهای دستگاه ماله پروانه‌ای
ماله پروانه‌ای در سایزهای 60، 90 و 120 سانت ارائه می‌شود. ماله موتوری بتن 60 سانت به دلیل ابعاد کوچک برای فضای کوچک و محدودتر مثل داخل راهرو مناسب است و سایز 120 آن به علت بزرگی برای سطوح وسیع‌تر مناسب است؛ اما پرکاربردترین سایز ماله 90 سانت است که سایزی مابین 60 و 120 است که قابلیت استفاده در فضاها و اماکن بیشتری را دارد.
این ماله همچنین بیشترین فروش را در بین تمام ماله پروانه‌ای‌ها با ابعاد مختلف دارد. کاربرد ماله پروانه‌ای 60، 90 و 120 سانت هیچ تفاوتی با هم ندارد به جز اینکه نوع 60 سانت برای ماله‌کشی گوشه‌های دیوار یا ستون و غیره مورداستفاده قرار می‌گیرد که دو نوع دیگر چنین قابلیتی ندارند.
انواع برندهای شاسی ماله پروانه‌ای
امروزه کشورهای مختلفی اقدام به تولید ماله پروانه‌ای می‌کنند، کیفیت و قیمت هر یک از موارد زیر به برند و کشور سازنده بستگی دارد، بیشترین چیزی که در بازار ایران به فروش می‌رسد متعلق به کشورهای چین، ایتالیا، مالزی و بلژیک است.
البته استقبال مشتریان از محصولات چینی که قیمت مقرون‌به‌صرفه‌تری دارد بیشتر است.
در جدول زیر معتبرترین برندها و کشورهای سازنده آن را مشاهده می‌کنید:
| پرفروش‌ترین برندهای ماله پروانه ای در ایران | |
| نام برند | کشور سازنده |
| شاسی ردوکس | چین |
| شاسی برکر | ایتالیا |
| شاسی باریکل | ایتالیا |
| شاسی هیساکی | مالزی |
| شاسی کورمکس | چین |
| شاسی بی تی (BT) | بلژیک |
انواع برندهای موتور ماله پروانه‌ای
علاوه بر شاسی، موتور این دستگاه نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، انواع مختلفی از موتورها را می‌توان روی ماله پروانه‌ای نصب کرد اما در ایران بیشتر از موتورهای زیر استفاده می‌شود:
- موتور روبین
- موتور هوندا
- موتور چینی
اجزای ماله موتوری
دستگاه ماله پروانه‌ای از دو قسمت شاسی و موتور تشکیل شده است و قسمت شاسی نیز شامل چهار قسمت بدنه اصلی، فولی، تیغه و سینی می‌باشد.
موتور ماله پروانه‌ای نیز به دودسته زیر تقسیم می‌شود:
- ماله موتوری که شامل ماله پروانه‌ای با موتور بنزین یا دیزل
- ماله برقی که شامل ماله پروانه‌ای با الکتروموتور
تیغه ماله پروانه ای
تیغه ماله پروانه‌ای همچون دستگاه ماله پروانه‌ای شامل سه سایز 60، 90 و 120 سانت می‌باشد و به‌طورکلی می‌توان انواع تیغه‌ها را روی ماله موتوری نصب کرد.
سینی ماله پروانه ای
از سینی ماله پروانه‌ای که یک انحنای محدبی شکل داشته و از آن برای صیقل دادن بتن استفاده می‌شود نیز زیر ماله پروانه‌ای بسته می‌شود. سایز و اندازه سینی نیز در سه سایز 60 سانت، 90 سانت و 120 سانت موجود است، این قطعه در دو مدل ایرانی و چینی به فروش می‌رسد.
فولی ماله پروانه‌ای
قسمتی است که روی شفت موتور ماله پروانه‌ای قرار گرفته و تسمه روی آن نصب می‌شود.
ویژگی این فولی قابلیت گریزازمرکز بودن آن است.
نکات مهم درباره کار ماله پروانه ای
در این قسمت نکاتی درباره کار ماله پروانه‌ای بیان خواهیم کرد. پس از بتن‌ریزی ابتدا بایستی سطح بتن با شمشه دستی یا شمشه ویبره (شمشه ماله) صاف گردد و پس از گذشت مدت‌زمانی که بتن خودش را گرفت (یعنی زمانی که اپراتور می‌تواند روی سطح بتن بایستد و جای پای او حدود ۳ میلی‌متر روی سطح باقی می‌ماند).
کار ما با ماله پروانه‌ای شروع می‌شود در مرحله اول بهتر است با سرعت کم و آهسته از یک‌گوشه ماله‌کشی را آغاز کنیم و بایستی حرکت اپراتور رو به عقب باشد که جای پای باقیمانده روی سطح بتن نیز پاک می‌شود که بهترین روش کار با ماله پروانه‌ای است.
نکات کلیدی که در حین ماله‌کشی باید رعایت کرد
در هنگام کار با ماله پروانه‌ای باید به برخی نکات توجه کنید، این نکات باعث می‌شود تا هم به دستگاه شما آسیبی نرسد و هم کار به بهترین نحو ممکن انجام شود:
- در هنگام کف‌سازی اگر آب روی بتن قرار گرفت یا به تعبیری آب و شیره بتن روی سطح آن آمد، عملیات کف‌سازی را متوقف کنید تا آب سطح تبخیر شود درصورتی‌که هوا رطوبت دارد و امکان تبخیر آب وجود ندارد یک‌لایه گونی روی سطح بتن کشیده و گرد سیمان خشک را روی گونی بریزید تا باعث جذب آب و خشک‌شدن سطح بتن شود.
- برای بتن تازه ریخته شده نمی‌توان از ماله موتوری استفاده کرد بلکه باید در ابتدا توسط شمشه ویبره سطح آن را صاف کرد.
- زمانی می‌توان از ماله پروانه‌ای استفاده کرد که اصطلاحاً بتون خودش را گرفته باشد به‌طوری‌که وقتی اپراتور روی آن راه می‌رود گرچه جای پای او روی سطح بتن مشخص است اما کفش یا پوتین وی داخل بتن فرو نخواهد رفت.
4 نکته ایمنی که در اجرای بتن با ماله پروانه ای باید رعایت شود
رعایت نکات ایمنی در اجرای بتن با ماله پروانه‌ای بسیار توصیه می‌گردد تا از به‌وجودآمدن حوادث غیرمترقبه جلوگیری گردد.
- در هنگام استفاده از دستگاه ماله موتوری پوشیدن عینک ایمنی و چکمه‌های دارای محافظ فولادی در قسمت انگشتی ضروری است.
- برای تعویض تیغه‌ها، ابتدا دستگاه را خاموش و حتماً از دستکش ایمنی استفاده کنید.
- در هنگام استفاده از دستگاه و زمانی که دارید گوشه‌ها را ماله‌کشی می‌کنید جهت ایمنی و جلوگیری از آسیب به بتن، سرعت دستگاه را کاهش دهید.
- همیشه جهت کنترل و اپراتور آن از دو دست استفاده نموده، زیرا به دلیل سرعت و قدرت بالای دستگاه در صورت خارج‌شدن کنترل دستگاه از دست اپراتور، امکان به‌وجودآمدن حوادث ناگوار وجود خواهد داشت.
