شیلنگ ویبراتور یکی از تجهیزات پرکاربرد است که باید استفاده صحیح از آن را بلد باشید در غیر این صورت امکان اینکه بتن شما خراب شود، وجود دارد. ما در این مطلب قصد داریم نحوه کار صحیح با شیلنگ ویبراتور را آموزش دهیم.
اگر شما چند اشتباه رایج در هنگام ویبره کردن بتن به‌وسیله شیلنگ ویبراتور را انجام ندهید، یعنی کارکردن درست با این وسیله را بلد هستید. پس بیایید این چند اشتباه رایج را در هنگام ویبره کردن انجام ندهیم.
اشتباه رایج اول- شیلنگ را روی سطح بتن قرار ندهید!
نخستین اشتباهی که خیلی از کارگران به هنگام کار با شیلنگ ویبراتور رعایت نمی‌کنند این است که قسمت پوکر را کامل داخل بتن قرار نمی‌دهند. فرض کنید بتن شما یک متر (100 سانتی‌متر) عمق داشته باشد، در این حالت شیلنگ ویبراتور باید تا کجا درون بتن وارد شود؟
- 30 سانت؟
- 60 سانت؟
- 100 سانت؟
جواب درست گزینه سوم است، یعنی شما باید شیلنگ ویبراتور را کاملاً داخل بتن قرار دهید، در غیر این صورت شیره بتن که سبک‌تر است به سطح بتن آمده و قسمت‌های سنگین‌تر بتن که تمایل به ته‌نشین شدن دارند، در پایین بتن قرار می‌گیرند که این امر باعث ناهمگونی بتن و در نتیجه کاهش مقاومت بتن خواهد شد.
اشتباه رایج دوم- زاویه ویبره بتن؛ شیلنگ ویبراتور را عمودی درون بتن قرار دهید نه اوریب یا مایل!
به هنگام ویبره کردن بتن با شیلنگ ویبراتور، اپراتور باید دقیقاً بالاسر نقطه‌ای که می‌خواهد ویبره کند قرار گرفته باشد، در واقع زاویه ویبره بتن کاملاً باید عمودی و قائم باشد. اگر شما با نقطه‌ی ویبره فاصله داشته باشید در نتیجه شیلنگ را به‌صورت مایل درون بتن قرار می‌دهید که این کار اشتباه است. این دقیقاً یک علت فیزیکی دارد؛ مسیر حرکت حباب‌ها از پایین‌به‌بالا به چه شکل است؟
- حباب‌ها به صورت مایل حرکت می‌کنند؟
- حباب‌ها به صورت مستقیم حرکت می‌کنند؟
جواب صحیح گزینه دوم است، مسیر حرکت حباب‌های داخل بتن از پایین به بالا و به‌صورت مستقیم است.
وقتی شما در حال ویبره کردن هستید، حباب‌ها در موازات شیلنگ ویبراتور به بالا حرکت می‌کنند؛ بنابراین زمانی که شیلنگ را مایل می‌گیرید، حباب‌ها قادر به خروج نخواهند بود و بخشی از آن‌ها داخل بتن باقی می‌ماند، به این ترتیب تمام زحمتی که برای ویبره کردن می‌کشید مثل ترکیدن یک حباب از بین خواهد رفت!
اشاشتباه رایج سوم- شیلنگ ویبراتور را به‌آرامی وارد بتن نکنید!
برخی کارگران گمان می‌کنند اگر شیلنگ ویبراتور را به‌آرامی وارد بتن کنند بهتر است، درحالی‌که این تصور اشتباهی است، شما وقتی می‌خواهید شیلنگ را درون بتن قرار دهید باید به‌سرعت این کار انجام دهید، با این کار حباب‌های داخل بتن راحت‌تر خارج شده و از بین می‌روند.
اشتباه رایج چهارم- شیلنگ ویبراتور را به‌سرعت از بتن خارج نکنید!
بربرعکس اشتباه قبلی، برخی اپراتورها مثل یویو شیلنگ ویبراتور را داخل بتن کرده و از آن خارج می‌کنند؛ از این کار بپرهیزید چون با این کار ساختار، هارمونی و همگونی بتن را بهم می‌زنید. روش صحیح این است که بعد از آنکه شیلنگ ویبراتور را به‌سرعت، به‌صورت عمودی و در عمق بتن قرار دادید آن را مدت زمانی نگه‌داشته و به‌آرامی خارج کنید. در این کار چند نکته را رعایت کنید:
- شیلنگ را به آرامی خارج کنید.
- برای خارج کردن چندین بار شیلنگ را بالا و پایین کنید.
با اقدامات بالا هم هوای بتن به سطح آمده و به‌تدریج خارج می‌شود و هم شیره بتن جایگزین حباب‌های خارج شده می‌شود.
اشتباه رایج پنجم- شیلنگ ویبراتور هر چه بیشتر در بتن بماند بهتر نیست!
وقتی یک میخ را می‌خواهید به چوب بکوبید، تا زمانی باید چکش را روی سر میخ بکوبید که داخل چوب قرار بگیرد، اگر بعد از اینکه میخ کاملاً درون چوب قرار گرفت بازهم به کوبیدن با چکش ادامه دهید، به چوب آسیب خواهد رسید؛ بنابراین هر چیزی اندازه‌ای دارد، این باور که شیلنگ ویبراتور را هرچه بیشتر داخل بتن نگه داریم بهتر است کاملاً اشتباه است؛ این کار موجب بالا آمدن شیره بتن خواهد شد و احتمالاً شاهد پدیده‌هایی مثل لانه‌زنبوری شدن، شن نما شدن یا کرمو شدن بتن خواهید بود.
برخی از کاربران سوال می‌کنند که چه مدت زمانی باید شیلنگ ویبراتور داخل بتن قرار داشته باشد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که این امر بستگی به حجم بتن شما دارد اما طبق استانداردهای منتشر شده جهانی و همچنین طبق آیین‌نامه بتن ایران (آبا) این مدت‌زمان بین 5 الی 15 ثانیه است. بااین‌وجود از برخی نشانه‌ها مانند نمایان شدن شیره بتن در سطح آن و همچنین تغییر صدای ویبره کردن می‌توانید متوجه مدت‌زمان کافی برای نگه‌داشتن شیلنگ ویبراتور شوید.
اشتباه رایج ششم – شعاع عملکرد مؤثر ویبراتور؛ نه کم و نه زیاد
اگر یک سطح 10 متر در 10 مترمربع را می‌خواهید بتن‌ریزی کنید، باید تمام این مساحت به‌درستی ویبره شود. برای این کار شما باید نقاطی با فواصل مشخص که نه کم باشد و نه زیاد را تعیین کنید و شیلنگ ویبراتور را به‌صورت عمودی داخل آن قرار داده و سپس به سراغ نقطه دیگر بروید. در واقع با این کار شعاع عملکرد مؤثر ویبراتور را مشخص می‌کندی. اگر فاصله نقاط کم باشد ممکن است شاهد بالا آمدن شیره بتن باشید و اگر این فواصل زیاد باشد برخی نقاط بتن ویبره نشده و حباب‌هایی درون بتن حبس خواهند شد.
یک نکته حائز اهمیت در رعایت فواصل و نقاط ویبره کردن، قطر و اندازه شیلنگ ویبراتور است. شیلنگ ویبراتورهایی که قطر پوکر آن‌ها بیشتر است مثل شیلنگ‌های 3 اینچ و بالاتر، به علت داشتن ارتعاشات بیشتر شعاع بیشتری را نیز ویبره می‌کنند؛ اما شیلنگ ویبراتورهای کوچک مثل 1 اینچ، 1.5 اینچ، 2 اینچ، 2.5 اینچ و غیره ارتعاشات کمتری داشته و شعاع ویبره کردن آن‌ها نیز کمتر است. بنابراین این نقاط با توجه به قطر پوکر شیلنگ ویبراتور باید به صورت استاندارد انتخاب شوند.
اشتباه رایج هفتم – با شیلنگ ویبراتور داخل بتن پارو نزنید!
برخی برای پخش کردن بتن به‌وسیله شیلنگ ویبراتور داخل بتن پارو می‌زنند؛ درحالی‌که برای پخش بتن همان عمودی قراردادن شیلنگ در نقاط مشخص کافی است، اگر قسمتی از سطح موردنظر، بتن کافی ندارد یا باید روی آن بتن بریزید یا باید به همین روش بتن را به آن نقاط هم برسانید و نیازی به اینکه شیلنگ ویبراتور را داخل بتن به این سمت و آن سمت بکشید نیست؛ چراکه همگونی بتن را بر هم خواهد زد.
در ادامه بخوانید: راهنمای خرید بهترین شیلنگ ویبراتور
